Նոր պատմություն նոր մեկի մասին..

Ամենօրյա վազվզոցներ՝ մի տեղից մի տեղ, համահունչ հագուստ՝ եվրոպական նուրբ ոճով, կարճ, թեթև  սև մազեր, միշտ մեկին որոնող հայացք, անփույթ քայլեր ու անկանոն դեմք.. Երևի այսքանով կարելի էր նկարագրել մի հասարակ, ոչ լրիվ, բայց քաղցր ընտանիքում ապրող աղջկան, որին մարդիկ անվանում էին Լիլի:

Լիլին անկայուն էր, հանկարծակի, հանգիստ ու հավերժ մտածող: Կողքից նայողները և ընկերները հաճախ էին նրան ասում, որ թվում է, թե նա նույնիսկ քնած ժամանակ է մտածում, ամեն պահի, ամեն տեղ, ամենքի մոտ: Իր ազատ պահվածքին զուգահեռ ուներ մի կախվածություն, որից տարիներ շարունակ փորձում էր ազատվել. հլը որ չէր ստացվում: Կախված էր ամուր, լավ սնուցվող մազի ծայրից, որի երկայնքով գրված էին ուրիշների կարծիքները, խոսքերը, արարքները: Այն շատ հանգիստ կարող էր կտրվել մկրատի մեկ կտրոցով, բայց դե կտրողը հենց ինքը պիտի լիներ, իսկ ինքն էլ ժամանակի հետ ավելի էր կապկպվում այդ կարծիքներով ու ավելի հեռանում  արմատից, որտեղից պիտի հարվածեր մկրատը: 

Թքած ուներ սիրո մասին ասվածքների վրա, թքած ուներ սիրուց տոչորվող աղջիկների վրա, որովհետև չէր հասկանում  այդ "սեր" ասվածի իմաստը, բնույթը ու ազդեցությունը: Բայց տարօրինակը այն էր, որ ինքն էլ շարժվում էր դրա բրդմամբ ու ուղղորդմամբ: Սիրում էր "մարդ" ասվածներին, չնայած, որ շրջապատում անընդհատ ենթարկվում էր վերջիններիս ծաղրանքին: Բնավորության համաձայն գլուխը կախում էր ու հեռանում այդ "սիրելի" միջավայրից: 

Լիլիի ներսում ապրում էին մի քանի "ես"-եր: Նրանք տարբեր էին, բայց ունեին մի ընդհանրություն, որը անփոփոխ էր բոլորի մոտ. բոլորի մոտ առկա էր բարություն ասված մի զգացմունքը, որը տածում էր նա բոլորի հանդեպ, չնայած այդ բոլորի վերաբերմունքին: Մի խոսքով դա մի անբացատրելի բարություն էր, որ Լիլիի կարծիքով պիտի հաղթեր բոլոր-բոլորի չարությանը ու տիրեր բարություն աշխարհ կոչված կլոր գնդում: 

-Խնդրում եմ, կողմնորոշվի ինչ ես ուզում: Աստված իմ, օգնիր կարգի բերել մտքերս, - այս խոսքերն էր գրեթե ամեն օր արտասանում Լիլին, երբ մենակ քայլում էր և կողքին մարդ չկար, ով կլսեր իր խնդրանքը ինքն իրեն, Աստծուն: Իսկ եթե մենակ լինել չէր ստացվում,  բարձացնում էր գլուխը, հառում աչքերը առաստաղին, իսկ եթե հաջողվում էր՝ երկնքին ու տեսնելով այնտեղ մի բարի կերպարի, երկու զույգ բարի աչքեր՝ մտքում արտասանում այդ բառերը: 

Այնպես էր ստացվում, որ նա զգում էր կատարվելիքը: Նրա վախերը արդարցված էին, ժպիտը ու անհասկանալի երջանկությունը՝ նույնպես: Բայց այդ անհասկանալի երջանկությունները տարօրինակ կարճ էին տևում ու թվում էր, թե չկա ուրախություն, չկա ժպիտ, չկա մաքրություն մարդկանց մեջ ու երևի միակ տեղը, որտեղ նա գտնվում էր այդ կեղտից հեռու, դա ականջակալներով պաշտպանված, երաժշտության աշխարհն էր, որի ներքո արվում էին պարային հասկանալի կամ մեկ-մեկ անհասկանալի հոգուց բխող շարժումները, որոնք Լիլիի մոտ այնքան էլ լավ չէին ստացվում՝ իր կարծիքով: Բայց այդ աշխարհը մեկ վայրկյանում անհետանում էր, երբ հիշում էր, որ երաժշտության աշխարհը ստեղծված է այդ նույն մարդ ասվածի կողմից: Ու այդ պահին էլ կրկին, նորից, ևս մեկ անգամ զգում էր այն անպատասխան մեծագույն սերը, որ պահում էր դեռ շա՜տ փոքր իր սրտում (եթե իհարկե այն սրտում է ապրում) .. 

Ժպտացող դատարկություն..

Ու բացեց աչքերը մի օր Նինան. ուրիշ էր այդ օրը, դատարկ էր այդ օրը: Բայց դա այն դատարկությունն էր, որը անմտության աստիճան ուրախացնում էր: Հիշում էր ամենը, վերապրել կարող էր, բայց այդ դատարկությունը ուղղակի այդ ապրումներին տեղ չէր տալիս: Այն ամենը, ինչ երեկ մի կյանք արժեր, այն ամենը, ինչի համար կթողներ ամեն ինչ, այսօր լոկ տողեր էին, շատ տողեր, որոնք էջեր, տետրեր ու նույնիսկ n թվով հատորյակներից մեկը կկազմեր, որ ուղղակի կոչվում է "Անցյալ" :
Մի ժպիտ կար դեռ, բայց միայն մնացորդային ժպիտ, որ ուղղում էին միմյանց: Լուկայի համար դա արդեն նշանակություն չուներ: Նինայի վախերը հիմա իրականություն էին դարձել: Ամեն ինչ շատ հանգիստ, թեթև ու անցավ էր թվում, բայց երբ կողքին մեկը չէր լինում, երբ ձեռքին շեղող մի զբաղմունք չէր լինում, ներկան խառնվում էր անցյալի հետ ու ժամանակավոր կարգ ու կանոնը ցրվում էր ու էլի վերածվում ինչու-ներից ու բայց-երից կազմված մի քաոս-կծիկի: Ամեն ինչ թեթև պիտի տանել և ժպիտով, լսում ես?
Մարդիկ շարունակում են ժպտալ հոգեկան մեծ ցավ սրտում ու դա ուղղակի պետք է արտապատկերել սեփական օրինակով: Թքած ամենքի ու ամեն ինչի վրա: Վատն այն է, որ մեկի համար դարձար խաբելու առարկա, դարձար մի մեծ սխալ, որ նա թույլ տվեց իր կյանքում: Չէր ուզում Նինան սխալի տեսքով մնալ մեկի հիշողություններում:
-Դու հիմա երևի չես հասկանում, որ քո հետ խոսում եմ, չես լսում: Դու տեղյակ էլ չես, որ նայելով քեզ աչքերս չեն ուզում փակվել, որ այդ երկու վայրկյանն էլ կարողանամ նայել քեզ, խորանալ աչքերիդ մեջ, գտնել այնտեղ բառեր ու.. Ու գտնել բառեր ու փախչել այդ բառերից, չհասկանալ այդ բառերը ինչի համար են, ինչի պատասխանն են: Գիտե՞ս` չէի ուզի այսպես լիներ, բայց ես դեռ փոքր եմ պայքարելու համար, դեռ փոքր եմ իմ կարողություններից ավել բան ուզելու կամ պահանջելու համար: Չեմ ուզում մեղադրել: Երևի այսպես պիտի լինի, երևի մարդ պիտի կոփվի, երևի  պիտի-ները շատ կլինեն ու երևի մի օր հանդիպենք: Երևի այդ օրը մենակ չենք լինի ու ինչպես դու էիր ասում, կնայենք իրար ու լուռ կանցնենք միմյանց կողքով` մեր "սիրելի" ձեռքը բռնած: Չեմ պատկերացնում այդ օրը գիտես: Երբ չեմ կարողանում տեսնել այդ պատկերը, դա իրականություն չի դառնում: Երևի.. Բայց  գիտե՞ս, ավելի եմ թաքցրել սիրտս, ավելի գաղտնի տեղ եմ պահել այն, որ քո նման հեշտ չվերցնեն, պահել եմ` դեռ վիրավոր: Գիտեմ, հիմա նա կա կամ չկա, համենայն դեպս արտաքինից այդպես ես ցույց տալիս: Անկեղծ չեմ հասկանում, բայց ուրախ եմ քո համար, կներես ձեր համար: Դու միայն ժպտա, թող տեսնեմ ժպիտդ: Էլ ուրիշ ի՞նչ կարող եմ անկնալել..Ժպտա, լցրու իմ դատարկությունը: Տե'ս, ժպտում է դատարկությունս..
Նինան սովորական իր առօրյայով էր ապրում, շարժվում: Զգում էր, որ աստիճանաբար փոխվում է: Մեկ-մեկ իր արարքներում ու ասվածքներում չէր ճանաչում իրեն: Օտար էր ինքն իր համար: Երբ մենակ էր մնում որոշում էր, որ էլ չի խոսելու ոչ-մեկի հետ, որոշում էր չարանալ, հետո հասկանում էր, որ անիմաստ է ու էլի ընկնում այդ հոգեկան անկշռելիության մեջ: Ոտքը դնում էր արդեն սառցակալած գետնին, ընկնում, հարվածում, զգում ցավը ու ժպտում, ժպտում մենակությունից: Ոտքի տակ գետին էր, ձյուն էր, սառույց էր, ցեխ էր կամ ուղղակի չոր հող. չէր զգում: Նրա համար տիեզերք էր, ծանրության ուժը հավասարվել էր 0-ի ու  չէր ձգում դեպի երկիր, գետին ու կայունություն: Միամտություն արդեն ծայրաստիճան էր դարձել, լսում էր ամենքին, ենթարկվում: Իսկ հիմա ընբոստանում էր, կարծես թե կորցնելու բան չուներ ինչ էլ աներ: Երևի չէր զգում ոչ-ոք, երևի չի զգա նա նույնպես, բայց Նինան փոխվել էր: Անփոփոխ էին նրա միաամտությունը մարդ կոչվածի հանդեպ, նրա մանկական լույսը, որ պահել էր անլույս մանկությունից ապագայի համար: Տեսնես, ե՞րբ կգա այդ օրը, պահը, որ լույսը ազատություն կստանա ու կլուսավորի նրան... 

Սեփական սահմանններ ու գույներ ստեղծելու ժամանակը..

 Աչքերը հուշում էին: Դու լռեցիր, երևի հավետ: Բառերը արդեն  իրենք էին խոսում, իրենք բացատրում անհասկացողիս: Պետք է ինչ-որ բան անել` կողքինս ասաց: Ինչ տարբերակ ունեմ ուրիշ? Ոչ-մի, պիտի անեմ, միևնույն է չեմ զգում: Մի ժամանակ ներսումս փոթորկվում էի, որ փորձում էին կառավարել, փորձում էին ցույց տալ անելիքս, բայց հիմա միևնույն է արդեն, չէ-որ արդեն մտքերս էլ կառավարվում են: Դա ես չեմ, սա կեղծ է: Ես դեռ փոքր եմ հոգնելու համար: Պիտի թռվռամ, երգեմ, պարեմ, ծիծաղեմ` թեկուզ ամեն հիմար բանի վրա: Պետք է: Ոչինչ չեմ զգացել, չեմ զգում ու չեմ էլ զգա, այդպես ավելի ձեռնտու է: Երբ ոչ-մեկից կախված չես, երբ ոչ-մեկի ինչ-որ բան համոզել պետք չէ, երբ չի հետաքրքրում ուրիշների կարծիքը, երբ քո "ես"-ը գլխավորն է, բայց ինքդ էլ զզվում ես դրանից:
Գիտես, որ չեմ խառնվի, գիտես, որ չեմ խցկվի, գիտես, որ կլռեմ: Մարդ չպիտի մնա միևնույն կետում` այն դեպքում, երբ կետը արդեն ուրիշ հարթությանն է պատկանում: Դու  մտածեցիր, դու որոշեցիր ու քննարկեցիր քո "ես"-ն ասաց, դու էլ արեցիր: Դե ինչ, ես ինչ, կամ մենք ինչ:
Ես չգիտեմ, այլևս ոչինչ չգիտեմ: Էլ չգիտեմ, չեմ զգում, չեմ մտածում, քնել է ամեն ինչ: Ձյան հետ լռել է ամեն ինչ: Մեկ-մեկ փափուկ ձյան տակից գաղտնագողի նայում է մեկը ու կարոտով իր անցյալի էջերը թերթում: Բայց մրսում է ներկայում ու էլի անցնում ձյան տակ` քնում, այնտեղ տաք է, այնտեղ չկա ոչինչ` միայնակ լռություն, հանգստություն ու ձյուն իր սպիտակ շողերով:  Երանի չհասկանայի, անգիտակցաբար փակեի աչքերս ու ջնջեի ուղեղիցս ամեն ինչ: Մարդ պիտի մի քիչ դեբիլ լինի, որ  չհասկանա որոշ բաներ: Չհասկանալը ձեռնտու է:
Ես փոխվում եմ, բայց չգիտեմ ինչի համար: Երևի, որ  ներկա պահին ձեռնտու չի "ես"-ս: Ես հիմա ուրիշ եմ: Մտածեք ինչ ուզում եք, հասկացեք ինչ ուզում եք, ընդունեք ինչպես ուզում եք: Ես եմ գծում իմ սահմանները ու որոշում այն գույները, որոնցով պիտի լցված լինի կյանքս, օրս ու ես: Իսկ լույսն ու ժպիտը միշտ չէ, որ կախված է արևից կամ լույսի լամպից կամ էլ դեմքի մկանների աշխատանքից: Ժպիտն ու լույսը կարող են ներսում լինել, աչքերում լինել, շարժումներում լինել...
Ասում են բլոգը էլեկտրոնային օրագրի նման մի բան է: Ահա, ուրեմն այսօր այսքան տողերն անցան օրագրի հասանելի մաս ;) Ժպիտը չի փրկի աշխարհը, մարդը կփրկի իր փչացրած աշխարհը

Մի կաթիլ լույս..

Մի մե~ծ մութ սենյակում մի թաքուն, գողտրիկ անկյունում, մի փոքրիկ սև տուփի մի անկյունում թաքնվել է մի կաթիլ լույսս: Ամաչում է երևի մարդկանցից, վախենում է գուցե, կամ էլ` ինչ-որ մեկը ասել է նրան  դուրս չգա այդտեղից, մինչև մի կարևոր բան չլինի: Չգիտեմ ինչու է այդպես ասել այդ մեկը կամ ինչու է վախենում լույսս: Փորձեցի խոսել նրա հետ.. Ստորև ներկայացնում եմ իմ և լույսի կաթիլի միջև ընթացած զրույցը.

- Բարևիկ
- Ես չպիտի քեզ բարևեմ
-Բայց ինչու?
-Կլուսավորեմ պատահաբար, իսկ դա ինձ արգելված է..
-Ինչպես թե արգելված է: Գիտես, ճիշտ է, դու սովորական մի կաթիլ լույս ես, բայց դու շատ կարևոր ես ինձ համար: Դու պետք ես ինձ, առանց քեզ տխուր է: Արև է, կապույտ է երկինքը, բոլորը ժպտում են, բայց իմ ժպիտի ու արևի համար դու ես պետք: Ինչ է, պիտի համոզեմ, որ գաս?
- Հա? Իսկ ինձ ասում էին, որ ես եղած չեղած մեկ եմ քո համար ու բացակայությունս էլ չես նկատի: Բայց ես գիտեմ, որ սրտումդ լինելով ես ամբողջ հոգիդ ու մարմինդ եմ լուսավորում: Ես իմ գործը լավ եմ անում (հպարտանալով և փոքր ինչ ուղղվելով արտասանում է լույսի կաթիլը): Բայց ես շատ փոքր եմ, որ որոշեմ քո մոտ վերադառնալ ու առաջվա պես լուսավորել:
-Այստեղ լավ չէ. դու կմրսես, մենակ ես` կտխրես: Մենակությունը վատ բան է, ժամանակի հետ սովորում ես դրան ու հետո արդեն, երբ մեկը փորձում է մտնել քո աշխարհ, դռները փակում ես նրա դիմաց` դեմքի վրա ջարդված քթի կամ էլ սպիի տեսքով հետք թողնելով:
-Ես էլ չեմ սիրում մենակությունը, բայց ուրիշ ելք չունեմ: Եթե դու ինձ խոստանաս, որ եթե գամ, ինչ չես անտեսի, չես տխրի, երբ քեզ լուսավորեմ, կժպտաս ու կգնահատես արևը, որ շողում ու լուսավորում է գլխավերևդ, ապա ես մի ելք կգտնեմ ու կգամ իմ տաքուկ անկյունը քո մոտ: Թեկուզ, որ դա կլինի, վտանգների ու փորձությունների միջով: Գիտես չէ, գալիս եմ, որովհետև հավատում ես քեզ, որովհետև զգում եմ ինչ է կատարվում ներսդ: Իսկ հիմա, փակիր տուփը, փակիր այս մութ սենյակի դուռը հետևիցդ ու հանգիստ քայլերով գնա դեպի լույսը` մե~ծ ու տաք լույսը: Ես գալիս եմ հետևիցդ, կհասնեմ շուտով քեզ
- Սպասում եմ, բայց առանց քեզ չեմ գնա: Սպասում եմ..

Մի կաթիլ լույսը մի կերպ դուրս եկավ մթության այդ աշխարհից, որի մեջ չարն էր իրեն գցել ու արագ գնաց Ես-ի հետևից: Հասավ նրան ու ժպտաց, ժպտաց ու լուսավորեց:
Միշտ մի կաթիլ լույս պահեք ձեր հոգում, մի կորցրեք նրան: Կայնքի ամեն հարվածին նա չի ալարի ու կաշխատի արտաժամ, կլուսավորի մթությամբ լցված հոգին..
Մի կաթիլ լույս տուր..

Նոր Մեկը..

Մի օր, մի ժամ, մի պահ նոր մեկը եկավ աշխարհ: Նոր Մեկը եկավ, իր հետ աղմուկ բերեց: Նոր Մեկը կերավ, էլի կերավ, էլի կերավ ու մեծացավ: Մի բառ ասավ, նոր բառ ասավ Նոր Մեկը այդժամ: Նոր մեկը բառեր կուտակեց իրար վրա ու նոր խոսք ստեղծեց` իր խոսքը ստեղծեց: Խոսեց, քայլեց, բռնեց ու որոշեց, որ Նոր Մեկին նոր բան է պետք: Ու գնաց Դպրոց կոչվածում նոր բան փնտրելու: Փնտրեց, փնտրեց, մի հատ էլ փնտրեց, հազիվ մի բան գտավ` անունը դրեց "գիտելիք": Վերցրեց գիտելիքը ու գնաց նոր տեղ, փնտրեց նոր բան ու գտավ "աշխատանք": Աշխատեց Նոր Մեկը, վերցրեց պտուղը ու "փող" անվանեց: Վերցրեց փողը ու գնաց Նոր Մեկը էլի փնտրելու: Հիմա ինչ էր ուզում նա? Գիտելիք ուներ, աշխատանք ուներ, դրանցից բխող փողեր էլ ուներ.. Կարծես թե արդեն նոր բան չէր գտնի, չկար այլևս Նոր Մեկի համար մի նոր բան:
Գնաց Նոր Մեկը նստեց գետի մոտ ու լացեց նրա հետ` կյանքից, աշխարհից: Բողոքեց, կոպտեց, պահանջեց գետից, որ նոր բան բերի, իր կյանք ներմուծի: Գետը զայրացավ, հոխորտեց, փրփրեց: Բռնեց Նոր Մեկին մի կաթիլ դարձրեց: Այլևս նա Նոր Մեկը չէր, այլ մի հասարակ շարքային կաթիլ, որ լոկ վազում էր ուրիշի հետևից: Տխուր էր Նոր Մեկը կաթիլի տեսքով:
Չկար դեռ մեկը, որից այլևս  նոր բան չէր ուզի նա երբեք: Բայց մի օր նա զգաց, որ կողքով վազող այն կաթիլին մոտիկ, նա հանգիստ է միշտ ու թեթև հոգով: Ու հասկացավ ու գտավ այն Նոր Էակին ու դարձավ էլի նա Նոր Մեկը հին: Բռնեց Էակի ձեռքը ու տարավ, տարավ նրան իրական աշխարհ ու խրոխտ կանգնեց նա հողին: Չէ-որ նա արդեն չէր ուզում արդեն ոչ-մի նոր բան: Ամեն ինչ իր կյանքում նոր էր հավիտյան: Դե ինչ, Նոր Մեկը Նոր Էակի հետ ապրեց ողջ կյանքը ու իր կյանքն այսպես նոր գույնով ներկած դիտեց նա կողքից ու նոր մի բան զգաց:
Դե հա, ամեն նորր լավ քողարկված հինն է (ինչ-որ էսպիսի բան): Դա էլ քողարկված այն հին սերն էր` սերը կյանքի ու գույների հանդեպ, սերը կողքինի ու սիրողի հանդեպ:

Տես աստղերը մեզ ժպտում են..

-Տես աստղերը մեզ ժպտում են: Տես խոսում են, տես նայում են, տես նրանք էլ հավատում են, -  դանդաղ, շշուկով արտասանեց այս բառերը Լուկան արդեն երազների գիրկն ընկած ու իր գրկում կուչ եկած Նինայի ականջին:

Աստղերին էր նայում ու չէր նկատել, որ այդ ընթացքում լարված օրվանից հետո հոգնած` Նինան տաք և հարմարավետ տեղ էր գտել ու քնել մի քանի րոպեում: Չհամարձակվեց խանգարել նրա քունը, քանի որ այնքան խաղաղ, հանգիստ ու երանելի էր այդ պահը: Թեթև շարժվեց Նինան, Լուկային թվաց, թե փոքրիկ երեխա է գրկում ու անհարմար դիրքից շարժվում է, փորձում տաքուկ ու փափուկ անկյուն գտնել:
- Ու որտեղից ես գտա այս հրաշքին?,- մտածում էր Լուկան, բայց մտքում. վախենում էր արթնացնել այդ նույն հրաշքին: Բայց դե արդեն իր քունն էլ էր տանում ու վախենում էր, որ Նինան կմրսի:
- Ես քնած չեմ ու մի քանի վայրկյանից քեզնից առույգ կլինեմ, եղավ? , - դանդաղ, երեխայի ձայնով, մի քիչ ծոր տալով արտասանեց Նինան, որը արտաքինից յոթերրորդ երկնքում էր, բայց փաստորեն կիսով չափ ներկա էր իրականությունում:
Աստղերը լուսավորում էին, լուսինը կատարյալ էր դարձնում լուսավորությունը, իսկ եղանակը  մի-քիչ սառն էր, սակայն մի քիչ լարվածությունը ու հանգստությունը ներդաշնակության մեջ գտնվելով զգացնել չէին տալիս այդ մի-քիչ սառնությանը:
- Լսի~ր, դու հիշում ես չէ, որ վաղը աշխարհի վերջն  է ու մենք պիտի միասին այն դիմավորենք` դե մոտավորապես Ամանորի նման, մի տարբերությամբ, որ Ամանորից հետո գալիս է նոր տարին իր տարբեր դեպքերով, իսկ աշխարհի վերջից հետո, գալիս է նոր աշխարհի ծնունդը, որում մենք արդեն գուցե միասին չլինենք կամ ընդհանրապես չհանդիպենք իրար, - մի քանի րոպե հետո վեր է թռնում իրոք Լուկայից էլ արթուն Նինան ու սկսում հարցախեղդ անել Լուկային:
- Ես արդեն պատրաստվել եմ, գիտես? Պահեստային սնունդ, մոմ և այդպիսի ասում են ամենաանհրաժեշտ իրերից ունեմ` երկու հոգու համար: Բայց միայն ես չէ, որ պիտի պատրաստվեմ, լսեցիր? Դու էլ զբաղվիր տղամարդու գործերով: Դե չգիտեմ, տես ինչը այդ մի քանի օրը մեզ պետք կգա ու չենք կարողանա հայայթել ինչ-որ տեղից: Բայց պատկերացնում ես չէ` մի քանի օր բացարձակ մթություն, բացարձակ լռություն, բացարձակ  ես ու դու: Ա~խ, երևի գիժ եմ, բայց սպասում եմ այդ "աշխարհի վերջ" ասվածին (բայց եթե ճիշտ, ապա չեմ հավատում, թեկուզև վախենում եմ):
- Նինա~, ախր ինչ աշխարհի վերջ: Մենք դեռ պիտի շա~տ 365 օրեր անցկացնենք միասին: Դեռ շա~տ փորձությունների ու այսպիսի պահերի միջով պիտի անցնենք: Այնպես որ հույսդ կտրիր, սիրելիս, որ կվայելես այդ մթությունն ու "վերջը":

Մի երկու բան փոքրիկների կողմից ..

«Когда кто-то тебя любит, то он по-другому называет твоё имя. И ты знаешь, что твоему имени хорошо у него во рту». Билли, 4 года.

«Любовь – это то, что заставляет тебя улыбаться, когда ты устал». Терри, 4 года.

«Любовь — это когда мама варит папе кофе и сперва пробует сама, вкусно ли получилось». Дэни, 7 лет.

«Любовь – это когда ты идешь куда-то поесть и отдаешь кому-нибудь больше половины своей жареной картошки, а у них за это ничего не забираешь». Крисси, 6 лет.

«По-правде нельзя говорить «я тебя люблю», если ты так не думаешь на самом деле. Но если ты так думаешь, то надо говорить много-много раз. А то люди забывают». Джессика, 8 лет.

«Любовь – это когда твой щенок лижет тебе лицо, даже после того как ты оставила его в одиночестве на весь день». Мэри-Энн, 4 года.

«Любовь - это то, что бывает с тобой в ёлочной комнате на Рождество, если перестать открывать подарки и прислушаться». Бобби, 7 лет.

«Любовь - это когда мама видит папу в туалете и не думает, что это некрасиво». Марк, 6 лет.

«Любовь — это когда ты говоришь мальчику, что тебе нравится его рубашка, а он тогда носит её каждый день». Ноэль, 7 лет.

«Если вы хотите лучше научиться любви, вам надо начать с друга, которого вы ненавидите». Никка, 6 лет

Իրենք մեզնից լավ են հասկանում: Իրենք գիտեն ինչ են ուզում` կոնֆետ, թե խաղալիք: Իրենք կբացատրեն մեր համար անբացատրելին մի երկու բառով` կարճ ու կոնկրետ:
Ու երևի դա է "սեր" ասվածը..

Ժպիտը ու մենք..

"Ժպտա ամեն դեպքում, ինչ էլ լինի", "ժպտա, երբ մութ է, ժպտա, երբ ցուրտ է, ժպտա, երբ մենակ ես, ժպտա, երբ անգույն ես" ու ամենակարևորը ժպտա՜ ..
Շատ եք չէ՞ ասում: Ասում եք, երբ ուզում եք ձեր կարեկցանքը, հոգատարությունը նույնիսկ սերը ցույց տալ այն մարդուն, որին ուղղում եք այդ գուցե հրաման - խորհուրդները:

Դե հա, վեց ժամ պարապմունքից հետո, կարևոր էր շեղվել թեմայից ու մի քիչ խոհափիլիսոփայական չոր դատողությունների մեջ խրվել: Մի քանի օրվա մեջ երևի ամեն րոպե ինձ էի այդ հրամանները ուղղում, ինձ էի խրատում ու խորհուրդ տալիս: Հետո երկրորդական համարեցի ու անցա ուրիշներին: Ասում եմ. "Ժպտա՛" ու հասկանում, թե իմ այդ խորհուրդ-հրամանով նա պիտի մոռանա ամեն ինչ, պիտի լսի արևին, լսի բնությանը, լսի լռությունը, լսի հանգիստը ու աղմուկը: "Ժպտա՞մ, ինչի՞ համար: Որ այս պահը ուզում եմ սևով ընդգծել ու հրաժարակա՞ն տալ նրանից: Որ քո խոսքերը հիմա ավելի շատ են նյարդերիս վրա ազդում, քան սովորական օրերին տհաճ մարդկանց ներկայությունը կամ խոսելը: Որ քո այդ "Ժպտա, ժպտա, ժպտա"-ներով ոչնչի չես հասնի, ոչինչ չի փոխվելու: Ես ավելի շատ կկենտրոնանամ կոկորդիս ներքը մի տեղ նեղող այդ ցավի վրա:". կասի նա  մտքում, բայց այդ պահին մի թեթև ժպիտ կանցկացնի դեմքի վրայով ու ստվերի նման կչքանա այդ մեկ վայրկյանանոց պատկերը:  Դու կհանգստանաս ու քեզ կթվա, թե օգնեցիր նրան, թե այդ ժպիտը հզոր ռետինի նման ջնջեց դժվար ջնջվող գրիչ-ցավի հետքերը, որոնք միևնույն է թեթև բաց հետք են թողնում:

Եկավ մյուս պարապմունքի ժամը ու պետք էր ավարտել այս ժպիտախառը մտքերը: "Ժպի՞տ", մեկ-մեկ այդ բառը հավասարվում է "կներես"-ին: Երկուսն էլ ոչինչ չեն փոխի, ինչպես ասում են կներեսով արարքները հետ չեն վերադարձվում, մեղքերը չեն արդարացվում, վերքերը չեն սպիանում: Ժպիտ կեղծ է, հա հա կեղծ է: Երևի հիմա բոլոր լավատեսիկները կքննադատեն, կբացատրեն ինձ, որ դա՜, դա մի հզոր ուժ է, որ կարող է գույն տալ ամեն ինչին, ամենքին, կարող է սիրտը շրջել,որ սխալ բաներ չզգա ու մենակ հիմարի նման ժպտա:
Կեղծ է, ժպիտը կեղծ է: Այդ պահին կեղծ է: Ուրախ մարդուն ասեք "Ժպտա՛": Նա կժպտա ու դու էլ կզգաս դրա անկեղծությունը ու մի փոքր կամ մեծ մաս այդ անկեղծության ուրախության կփոխանցվի քեզ (դա կախված է ուրախ մարդու կամքից):
Իսկ քե՞զ, քեզ ժպիտը փոխե՞լ է, օգնե՞լ

Երկնքում տեսա՞ր

Իր փոքրիկ աշխարհում էր միայն ապրում նա: Նա՝  ֆանտաստիկ երազանքներով ու անհավանական ձգտումներով մի տղա էր: Տղա? երազկոտ? Ըհն երազկոտ տղաներ էլ են լինում, աղջիկներից շատ գուցե: Սիրում էր իր սենյակը, որի պատերին արդեն ազատ տեղ չէր մնացել: 15 տարիները իրենց հետքը թողել էին պատերին՝ բանաձևերի, նկարների, քարտեզների ու ինչ-որ թռչող սարքերի պատկերների տեսքով: Պիտի որ այդ տարիքում տարեկիցների մեծ մասի նման  ամբողջ օրը անց կացներ իր հասակակիցների հետ, դրսում լիներ օրվա մեծ մասը, իրեն մեծի տեղ դներ ու մեծ-մեծ խոսար արժանապատվության, հարգանքի, սիրո և այդպիսի իրեն անծանոթ զգացում-զգացմունքների մասին, դեռահասներին հատուկ ձևով սկսեր վիճել ծնողների հետ, չլսեր նրանց ու հակառակվեր: Բայց ոչ՝ նրա համար այդ ամենը աննորմալ ու անսովոր էին, չնայած նա դրանց մասին չէր էլ մտածում՝ դե պարզ է, ավելի հետաքրքիր զբաղվելիքներ ուներ, քան ուրիշների կյանքը ու վարքը: Դասեր, պարապմունքներ. դե հա նրա օրվա մեջ էլ էին դրանք մտնում, սակայն այդ մասը կարևոր չէր, որովհետև այդ ամենից հետո նա փակվում էր սենյակում ու սկսում փորփրել օդային թռչող մեքենաների մասին ցանկացած տեղեկություն, հետո շարունակում էր դրանք թղթի վրա՝ ձևափոխելով իր մտքի թռիչքին համապատասխան: Թքած ուներ, որ դրանք երբեք էլ իրականություն չէին դառնա և պատուհանից նայելիս չէր տեսնի իր ձեռքի և մտքի աշխատանքները գետնից բարձր տարածքներում:
Ի՞նչ էր տղայի անունը՝ ինչ ուզում եք. սովորական դարձած Դավիթ, անսովոր Ջոն, թե խորհրդավոր Դանիել: Իսկ եթե ուզում եք, ապա նրա անունը Լուկա էր: Էլի Լուկա, գիտեմ..

Մի օր: Սովորական օրվա դաս-պարապմունք մասը անց կացնելուց հետո, գալիս է տուն ու էլի փակվում սենյակում: Այսօր ինչ որ հավես չունի բացել ինտերնետային տարատեսակ էջերը թռչող մեքենաների համար և պատերն էլ ինչ-որ լցված ու կեղտոտ են երևում՝ այնինչ մինչև այս նրա համար դրանք կատարյալ մաքուր էին, իսկ հիմա ճնշում էին անսովոր կերպով: Գցվում է սենյակի մեծ մասը զբաղեցնող մահճակալի վրա ու աչքերը հառում  զարմանալի է, բայց դատարկ առաստաղին: Բայց այն դատարկ չէ կարծես: Ինչ-որ պատկեր է նկատում, ինչքան էլ աչքերը լարում է Լուկան, չի հասկանում ինչ է կատարվում այդ հարթության վրա: Զայրացած բարձրանում է ու էլի գալիս հավատարիմ ընկեր աստղադիտակի մոտ, որին կարելի է ամեն ինչ ասել, չէ որ նա չի կարող իր գաղտնիքները հայտնել մարդկանց՝ միայն աստղերին:  Մի քանի վայրկյան հետո պատանին հասկանում է, որ աստղերն էլ են առաստաղի կետերի հետ համաձայնեցրել իրենց շարժումը: Էլի նույն պատկերը. մուգ աչքեր՝ կարծես թե ծանոթ են, սև մազեր՝ կարծես թե արդեն շոյել է դրանք, ժպիտ՝ կարծես թե իր մոտ էլ ժպիտ առաջացրեց, դեմք՝ կարծես թե այլևս չի ուզում մոռանալ..
Տարիներ կանցնեն ու Լուկան կգտնի աստղերի նկարած դեմքը իրական մարդու տեսքով, որը էլի կժպտա ու ժպիտ կբերի Լուկայի կարոտծ դեմքին:

Անվերնագիր N1

Անցան տարիներ:

Էլի աշուն էր ու երևի այն աշուններից մեկը, որոնց ժամանակ անհասկանալի կերպով թախծելու, մտածելու, տխրելու կամ ինքնամոռաց ուրախանալու անպատեհ առիթներ են ստեղծվում: Դե հա Նինայի մոտ այդ բանաձևը բոլոր եղանակների համար էր գործում, բայց մեկ է` աշնանն ուրիշ էր: Ամեն ինչի մեջ գույներ են պակասում, չնայած, որ աշունն ամենաշատ գույներն է պարունակում, ամեն ինչ մտածել է ստիպում, ամեն ինչ մեկ բառով է բացատրվում` սեր: Մարդիկ սիրում են ու աշնանը սկսում փորփրել իրենց սերը, սիրո առարկան ու նրա տաբեր դրսևորումները, ովքեր չեն սիրում, սեր են փնտրում ամեն ինչի մեջ, ամենքի մեջ: Նինան փնտրում էր, բայց այն չէ, որովհետև նա արդեն իսկ ուներ  այդ երեք տառանոց երևույթը իր սրտում, որը շարժում է մարդկանց կամ տեղում կանգնեցնում: 

Հոկտեմբերի վերջին օրերն էին, երբ Նինան որոշեց մաքրել իր հին դարակները, որոնք գրքերի ու սևագրի թղթերի մի կույտ էին իրենցից ներկայացնում:  Ֆիզիկայի չստացված խնդիրներ, մաթեմի անհույս բարդ վարժություններ, որոնք Նինայի համար դարձել էին գիշերային երազներ: Նկարներ, խոսքեր ու էլի այդպիսի անցյալի մասին պատմող հուշեր էր գտնում նա թղթերի, տետրերի ու գրքերի փոշիները սրբելուց հետո: Հերթական հաստափոր գիրքը դարանից հանելուց, ձեռքի տակ է ընկնում մի դեղնած թուղթ: Ուշադիր նայելուց հետո, հասկանում է, որ դա նամակի ծրար է: Կասկածելի էր, որ այն դատարկ էր. չկար հասցեատիրոջ անունը, չկար ում է այն ուղղված եղել և անգամ նամականիշ չկար: Ինչևէ կողքի է դնում այն և որոշում նրանով զբաղվել երեկոյան, երբ մաքրած կլինի հաշիվները այդ խառնաշփոթի հետ: Ամեն րոպե աչքը գցում էր ծրարի կողմը, ստուգում տեղում է այդ կասկածելի իրը, թե` ոչ:
Արդեն երեկոյան 9 էր, երբ Նինան հրաժեշտ տվեց խառնաշփոթին ու որոշեց հանգստանալ: ԴԵ իհարկե մի բաժակ տաք մակ-սուրճ, մրգեր և հանգիստ երաժշտություն: Ու նկատեց գետնին ընկած ծրարը, որի ժամանակը եկել էր: Վերցրեց այն ու բացեց փոշեզրկված, բայց միևնույն է դեղնած ծրարը ու ..
"Դու կկարդաս սա 15 տարի հետո, երբ արդեն կլինես հասուն ու երևի հաստատված կին, որը վերջապես հասկացել է` ինչ է ուզում այս կյանքից: Ես քեզ խնդրել եմ, որ սա պահես մի անկյունում ու, երբ կանցնեն շատ տարիներ ուղղակի բացես ու սկսես ընթերցել այն, ինչպես կարդում ես քո սիրելի վեպերը: Ուզում ես պատմեմ մեր մասին? Ոչ? Ախ հա, դու արդեն հասկացար ով եմ  ու հիշեցիր մեր միասին եղած օրերը: Գիտես ինչ, այս նամակը կամփոփի մեր մեջ եղած ամեն ինչը: Դու կարդում ես հիմա և չգիտեմ ինչ է կատարվում կողքդ: Գուցե դու հիմա շուրջդ երեխաներնդ են վազվզում կամ գուցե միայնակ ես տանը, միացրել ես սիրելի հանգիստ երաժշտությունը ու կարդում ես կամ էլ..կամ էլ հիմա մի ծածկոցի մեջ փաթաթված դու բարձրաձայն կարդում ես այն, իսկ ես լսում քո ձայնը, որը արձագանքում է ամբողջ սենյակով, ամեն անգամ սրտիս լարերի վրա ինչ-որ բան շարժելով: ԴՈւ շարունակում ես կարդալ, միալար` առանց ձայի որևէ փոփոխության, իսկ վերջում, իսկ վերջում ձայնդ մարում է, խլանում է, որովհետև ինչ իրավիճակ էլ լինի այս խոսքերը բարձրաձայն չես կարողանա ասել: Իսկ եթե ես կողքդ լինեմ, ապա ես ինքս այդ բառերը կասեմ: Միևնույն է քանի տարի կանցնի, իմ համար մեկ է: Այս նամակը փաստացի ապացույց է, փաստացի երաշխիք, որ այդ վերջին բառերը միշտ եմ ասելու, թեկուզ քեզնից հեռու, թեկուզ առանց քեզ...."
Լուկայի նամակը կարդալուց հետո Նինան ուղղակի վերցնում է այն, գնում ննջասենյակ, որտեղ աշխատանքային օրվանից հոգնած, հանգիստ քնած էր նամակի տերը: Եվ միթե Նինան  այս ժպիտով լի պահը չէր երազել իր համար... Գուցե 

Ժամեր, րոպեներ.. չափման նոր միավորներ

Էլի քայլում է, էլի մենակ է: Ու դա երևի լավ է: Նինան ժպտում է, հետո կախում է գլուխը ու թաքցնում արցունքները անծանոթ անցորդներից: Արցունքները հեռանում են, թողնում են միայն դեմքի վրա թաց հետքեր, որոնք արագ քայլերի հետ գոլորշանում են ու դառնում անհետ կորածներ: Ժպիտ..արցունք, էլի ժպիտ... էլի արցունք. այս հաջորդականությունը պատճառ չունի, չունի մեղավորներ ու անմեղներ: Անպատճառ, անիմաստ ու առանց ծագումնաբանության առաջանում են ինչ-որ զգացմունքներ, զգացումներ ու դրանցից ելնելով արվում արարքներ, որոնք էլի չունեն բացատրություններ: Դեռ անգիտակցորեն արված այդ քայլերը նա ապրեցնում է իր պատկերացումներին ու երազանքներին, մտքերին ու պատկերածներին համապատասխան:
Այս անգամ էլ հոգնած ուղեղով դուրս է գալիս 2 ժամ  երևի հետաքրքիր պարապմունքից  ու որոշում ոտքով գնալ տուն: Ինչպես միշտ դանդաղ, ինչպես միշտ լու՜ռ ու երաժշտության կարիք զգալով, որովհետև էլի սովորությանը համաձայն փչացրել էր ականջակալները, որոնք թույլ էին տալիս գոնե մի քանի վայրկյան գտնվել այն աշխարհում, որը ինքդ ես նկարել, գտնվում ես այնտեղ, բայց միայն դու դա գիտես, իսկ անցորդները մտածում են՝ դու էլ իրենց նման հոգնած աշխատանքից կամ դասից տուն ես գնում ու վայրկյաններն ես հաշվում, որ ընկնես փափուկ անկողնու վրա ու մեկ վայրկյան անց արդեն գտնվես երազների գրկում ու այնտեղ տեսնես երանելի հանգստյան օրերը: Այդպես լուռ քայլերը ուղղվեցին դեպի նպատակակետը: Ճանապարհը ծանոթ էր, ամեն մի քարը ուզում էր խոսել, բայց զրուցակից չկար: Ուզում էին բացատրել Նինային, որ չի շարժվում գլխուղեղում տեղակայված ասում են ամենակարևոր օրգաններից մեկի թելադրանքով: Լավ, ինչևէ, նրանք էլ չխոսեցին: Բայց մեկ-մեկ, երբ շուրջը չէր նկատում մարդկային ոչ մի կերպարանք, ինքն էլ էր սկսում պատասխանել կարծես օդից ծնվող հարցերին, որոնք տանջում էին ու մտածելու տեղ չէին թողնում այլ գործերի համար: Մտքերից իրական աշխարհ վերադարձրեց հեռախոսի անսպասելի զանգը:
-Այո? Ահա? Չէ, չեմ կարող: Լավ
Ահա այսքանը: Երևի ամենակարճ խոսակցությունը, որ Նինան կարող էր գծագրել: Անջատում է, փակում ու էլի նույնն մտքերը, բայց այս անգամ չգիտես ինչի արդեն ինչ-որ կոնկրետություն մտցված:
-Գուցե՞ ես սխալ եմ: Գուցե՞ դասերը ու գիտելիքները կարող են մարդուն երջանկացնել: Հահ.. Իհարկե: Ինչ հիմարությու՜ն..
Մտածում էր: Հետո կանգնում, նայում տերևներին, նայում մթնշաղ երկնքին ու նրա համադրությանը դեղնավուն լույսերի, կարմրադեղնավուն տերևների ու արդեն սև լեռների հետ:  Մոտիկ է երևի, բայց օտարություն է փչում, մոտիկ է երևի, բայց չի հասկանում որտեղ է: Թե մի քանի բառ բարձրաձայն ասեր, կլսեին բոլորը, կլսեր աշխարհը ու բոլորը կդառնային թշնամի իրեն: Բոլորը ատելությամբ լի աչքերով կնայեին նրան ու արդեն հրեշտակային վիճակներն էլ չէին փրկի, քանի որ բոլորը լսել էին այդ բառերը: Ինչ կարող է դրանից վատ բան լինել: Լավ, բայց ախր տերևները հատիկ-հատիկ համոզում են ժպտալ ու ախր նրանց համոզելը անարդյունք չի մնում: Ժպիտը կա ու դա լավ է: Երևի ժպիտը ավելի հարմար է ապագայի համար: Չէ-որ Նինայի ներկա բոլոր զգացածները, լացածները ու ուրախացածները ապագային են վերաբերվում: Նա զգում է ապագայի համար, զգացմունքները պատասխանատու են ապագայի համար: Ժամանակից շուտ են արձգանքում ու տեղիք տալիս: Վե՞րջ, կարծես թե նպատակակետը մոտիկ է: Նինան մեղավոր չէ ստացված ու չստացված ժպիտների համար, ստացված ու չստացված արցունքների ու սրտի անհանգիստ շարժումների համար: Նա քայլում է, քանի դեռ ապրում է, ժպտում է, քանի դեռ ապրում է..
Եթե....., ապա....՝ այսինքն....: Ահա և վերջ: Տեղադրեք ինքներդ ձեր ուզած մտքերը ու հասկացեք մի երկու գեղեցիկ բաներ՝ բայց ներկայի համար:

SOS..

Աչքերը մի կերպ բացում է: Հեռախոսը մի քիչ ուժ գործադրելուց բացվում է: (...) Ինչ? 8:30? Փաստորեն պիտի ամբողջ օրը լաց լինի, որ այդ գիշեր լավ քնի:
-Չէ, գոնե պարապմունքից չուշանամ: Մի հատ էլ այդ առիթով կսկսվի մեղադրանքների տեղատարափը գլխիս թափվել: Ավելի լավ է  արագ հագնվեմ, դուրս գամ:
Ձեռքի տակ ընկած հագուստը հագնում է, վերցնում նախօրոք դասավորած պայուսակը ու խառնված դուրս գալիս: Ճանապարհին նոր նկատում է, որ ոչինչ չի հասցրել անել: Շնչակտուր, հազիվ քայլերը գցելով, կիսաքնած գնում էր Նինան՝ մազերը՝ խառնված, քամուն էին ենթարկվում ու հարվածում դեմքին: Սովորաբար  հագուստի գույները համահունչ են լինում: Այս անգամ բազմազանություն էր նրանց մոտ, հասկանալի էր՝ չէ-որ չի էլ հասկացել՝ ինչ է հագնում: Մի խոսքով կարևոր չէ, թե ինչ էր հագած կիսաքնած Նինան: Աչքերը հազիվ էր բացում. ճանապարհը տեսնել էր պետք: Մի սխալ քայլ և հնարավոր է դեռ թաց քարից ընկներ ու.. Ու՜,  ինչ լավ կլինե՜ր: Եթե անգամ հոգեկան ցավին միանար նաև մարմնականը, միևնույն է, նա իրեն պատժված կզգար: Հենց դա էլ ուզում էր:
Արժանի ապտակ.. Վերջ: Նինան արթուն է: Ուղեղը կամաց-կամաց սթափվում է, վերքը կամաց-կամաց բացվում, ցավը կամաց-կամաց սաստկանում: Գլխիկոր քայլում էր, ականջակալները դրած էին միայն ձևական, սիրելի երաժշտությունը չէր միացրել: Ինչու? Մի պարզ պատճառով. պիտի լսեր նրա ձայնը: Եթե միացներ երաժշտությունը, կարող էր թողնել ձայնային ալիքներին, որ անցնեին կողքովը ու նա չնկատեր նրանց, թողնեի ու գնային, թողնելով էլի մենակ Նինային: Բարձրացրեց գլուխը ու քարացավ: Դիմացը մշուշ էր: Չէր տեսնում ոչինչ: Միայն քարեր ու առաջիկա մի քանի մետրը: Իսկ նա ժպտաց, ժպտաց ուղղակի: Ժպտաց.. Գտավ այդ մշուշը, որ ուղեղում էլ էր, հոգի կոչված անհասկանալի տիրույթում էլ: Սպիտա՜կ մշուշ, որտեղ ոչինչ չի երևում: Չէ-որ ինքն էլ հիմա ոչինչ չէր տեսնում իր առջև, չէր տեսնում մարդկանց, չէր տեսնում իր ապագան, չէր տեսնում իրեն հայելում: Փոխարեն մշուշ էր, մեկ-մեկ ձնախառը մառախուղ, որը նաև սարսուռ է առաջացնում: Ժպտաց... Բայց միթե՞ ժպիտ պիտի առաջանար նորմալ մարդու մոտ, երբ իր առջև փակուղի, անտեսանելի ճանապարհ է գտնում: Դա կեղծ էր, դա շփոթմունքից առաջացած ժպիտ էր, որովհետև շուրջը ամեն ինչ ստիպում էր հիշել այն, ինչ ուղղակի պետք էր մոռանալ, կորցնել այդ նույն մշուշի մեջ: Մշու՜շ, լավ մշուշ, բայց ինչու այնտեղ...
Այնտեղ է ուզում գտնել մի բան, որ կօգնի դուրս գալ այս կծիկից, որի մեջ ընկել է անգիտակցորեն: Ճիշտ Նինան հիմա չգիտի ով է ինքը.. Որքա՜ն ամոթ է: Իջել է նա, ձեռքերը, մտքերը կապկպվել են: Այո կապկպվել, որովհետև չկա մեկը, ով կարող էր այս ամենի հեղինակը լինել: Ինքն է, հենց ինքն է ամեն ինչ արել: Կարծես անջատել է բոլոր զգայարանները, շարժվել ինչ-որ անծանոթ, անհասկանալի ուժի թելադրանքով: Բայց ախր ի՞նչ ուժ է դա, որ ոչ-ոք չգիտի դրա մասին, ոչ-ոք չի կարողանում Նինային օգնել: Մշուշը կշարունակվի.. Սևագրի թղթերի վրա գիշերները կգրի SOS ու քարացած կնայի այդ երեք տառին.. Այդպես էլ կմնան դրանք, որովհետև ինքը չգիտի ով է, ինչ է ուզում, այսինքն չի կարող կծիկը քանդել ու վերադարձնել մի գծով թելի տեսքին: Թվում է օրերը գնում են, շուրջը բոլորը մեծանում են, իսկ ինքը փոքրանում, դառնում մի փոքրիկ աղջնակ, ով դժվարանում է մտածել իր մասին, որովհետև իր մասին քիչ բան գիտի ու ուշադիր լսում է մեծերի ասածներին, որ դրանց մեջ գտնի իրեն:
-Աստված իմ, որտե՞ղ եմ ես: Հոգնել եմ ինքս իմ հետ խոսելուց ու ավելի խճճվելուց: Գոնե դու մի բան ասա, գոնե մի ուղի ցույց տուր: Գիտեմ ամեն անգամ քեզ եմ խնդրում, որ ձեռքիցս բռնես ու տանես դեպի լույս: Երևի հոգնել ես արդեն այդ ճանապարհից, ուզում ես մի քիչ էլ մթության ճանապարհը ցույց տալ: Չեմ ուզում.. Պետք չի: Արդեն գնացել եմ այդ ճանապարհով: Պատմությանս էջերը թերթիր ու էլի ձեռքս բռնիր ու էլի տար դեպի լույս..

Վախերի ու Չ-երի մասին

Մարդկանց հրեշտակային կերպարներից չենք կարող եզրակացնել, թե ներսում ինչ սատանաներ են թաքնված կամ կա՞ ինչ-որ մեկը՝ թաքնված  այդ անմեղ դեմքի հետևում, թե՝ ոչ: Ամեն մեկս մի անհատ ենք, ամեն մեկս իմ կարծիքով ունի մի քանի դեմքեր: Ես երբեք չեմ տեսել մի մարդու, որը միշտ նույն ձևի լինի. նույն պահվածքով, նույն տրամադրությամբ, նույն աչքերի արտահայտությամբ ու ձեռքերի հանգիստ կամ անհանգիստ շարժումներով: Եթե դուք ուզում եք ինձ տեսնել միշտ ժպիտը դեմքիս, միշտ նույնը, նույնը, նույնը....... Չեմ կարող!!! Դու էլ չես կարող, նա էլ չի կարող, որովհետև դու պիտի ճնշվես, պիտի ոգևորվես, պիտի անզգայանաս ու այդ ամենին զուգահեռ պիտի ժպտաս, լացես կամ էլ ոչինչ չասող հայացքով նայես պատի սև կետին, որովհետև ինքն էլ ոչինչ չի ասում մեծ սպիտակ պատի վրա, թեկուզ որ առանձնանում է սպիտակ կետերի բազմության մեջ:  Դու մարդ ես, ես դեռ չգիտեմ, նա էլ երևի ու բոլորս էլ ենթարկվում ենք տարբեր փոփոխությունների: Դա բնական է: Իսկ մարդկանց մի ստվար զանգված ուզում է, որ միշտ նույն կերպ լինենք, միշտ նույն դեմքի  հոգնեցնող արտահայտությամբ՝ թեկուզև այնտեղ ժպիտ կա: Դեռ հարց է՝ այդ ժպիտը անկեղծ է, թե ուղղակի քայլ, որ չզզվեցնեն անիմաստ հարցերով:

Չ-եր

Չխոսաս, չգնաս, չբարևես, չնայես, չզգաս, չմտածես, չհիշես, չմոռանաս ու չլինես!!!!!!
ԼԱՎ!! Ինչպես ասում է մեր երիտասարդությունը OK, բայց կա մի բայց: Ինչպես կարող է մարդ, եթե իհարկե մարդ է, չ-երով շարժվել ամբողջ կյանքում: Այդ չ-երը միշտ էլ կան, չեմ ասում անտեսել դրանք ու ոտքի տակ գցել, ամեն անցնելուց տրորել դրանք: Ոչ! Ուղղակի, ուղղակի այնքան կուզեի մարդիկ հասկանային, որ 1 տարին մարդուն չի կարող լրիվ փոխել: Մարդ դժվար, բարդ կառուցվածք է: Իրեն ժամանակ, տարածություն ու այլ պայմաններ են պետք փոխվելու համար: Ու ընդհանրապես ինչու եք ուզում փոխվել? Մնացեք դուք դուք, ուրիշ դիմակ պետք չէ: Եթե  շատերը ինձ համոզում են, որ փոխվել եմ... Ապա այդ նույն մարդիկ հուսով եմ հասկանում են, որ իրենց ասած 1 տարին իր թեկուզ փոքր հետքը թողել է իմ պահվածքի ու ձև-եր վրա: Եթե անցյալում դուրները չէի գալիս, ուզում էին ավելի շատ նկատել ինձ, ավելի շատ լսել ինձ, ապա հիմա երանի են տալիս այդ ժամանակներին: Ու այստեղ վերադառնամ սկզբի դիմակների փոփոխությանը: Ես տարբեր եմ, դու էլ: Մի պահի մի ձև, հաջոր

դին՝ մի ձև: Չեմ կարող դեռ այլ կերպ լինել: Չեմ ուզում!! Թողեք հասկանամ, ով եմ ես, ով ես դու ու ով է նա: Միանգամից իմ փոխարեն էլ եք որոշում այդ ամենը: Բայց ախր ես էլ եմ ուզում մի քանի չ-երից ազատվել, ես էլ եմ ուզում այդ չ-ոտ հա-երը մի կողմ նետել: Հրեշտակ չեմ, բայց մաքուր եմ ներսում, թողեք հավատամ, որ դուք էլ եք մաքուր, որ սև չեք, որ լույսը դեռ չի մարել, որ ամուր կապերը չեն քանդվել:

Վախեր 

Վախեր՝ ամեն տեղ, ամեն ինչում ու ամենքում: Վախենում եմ ամեն ինչից, ամեն մեկից ու ամենավատը ինքս ինձնից: Երբ մարդ կորցնում է իրեն, երբ դեռ չի հասկանում, որ դեռ մարդ չի, երբ իրան թվում է, թե մեծացել է, երբ թվում է մարդիկ բարի են, լավը ու ցավ չեն ուզում պատճառել միմյանց: Գալիս է մի ժամանակ, մի պահ, որ ամեն ինչ գլխի վայր է շրջվում: Երբ ամեն ինչ լավ է, բայց ոչինչ իր տեղում չէ, ամեն ինչ ցավ է պատճառում:  Երբ դու իրականություն չես գտնում քեզ՝ միայն քայլելիս տեսնում ես ստվերդ ու հայելու մեջ պատկերդ: Եթե, ապա-ները  իրար հերթ չեն տալիս ու խճճվում՝ վերջին ու գլխավոր ԱՊԱ-ին չհասնելով: Ու էլի չկամ ու էլի պիտի հանձնվեմ, որովհետև այդ  ԱՊԱ-ին չհասա, ինչքան էլ երկար ու մանրակրկիտ մտածեցի: Չի լինում ու վերջ!!! Պետք չէ ավելի խճճել ու բարդացնել, ուղղակի պետք է ասել դեռ անծանոթ "վերջ, հանձնվում եմ"-ը ու իրոք կգա վերջը, բայց չգիտեմ այդ վերջից հետո ինչ կլինի: Ավելի վատ? թե գետի հունը իր ուղղությամբ կգնա առաջվա  նման:

Այն երգում, այն նկարում, այն պատմությունում միթե չհասկացա, որ ես էի, որ ինքս իմ համար էի ափսոսում, ինքս իմ համար էի զղջում ու ինքս իմ վրա էի ծիծաղում: Չհասկացա, երևի չեմ էլ հասկանա: Միշտ կմնա փոքր, անհասկացող ու վերջ!! Այդպես ձեռնտու է բոլորին

Երբ ոչինչ չկար..

Ու երբ ոչինչ չկար, լույսեր չկային, գույներ կային, բայց մռայլ էին, սառը:  Երբ աչքերը փակելիս բանաձևեր ու օրվա դեպքեր-դեմքերն էին պատկերվում: Երբ քաղցր խոսքերը ասվում էին պահի դրդմամբ ու դրանք հաջորդ պահին կարող էին վերածվել հեգնական տառակույտի: Ու երբ միայնակ քայլելը, դադաղ քայլեր դնելով, կարող էր տևել ժամեր` երաժշտության որակից ու տեմպից կախված: Երբ ամենօրյա անելիքները արդեն իմաստազրկվել էին, գույները կորցրել: Երբ թվում էր, դիտորդությունը հավերժական դեր է: Երբ խոսել ուրիշների սխալների մասին այնքան հեշտ էր, քննադատելը դրանք` ավելի քան: Երբ հասարակության կարծիքի վրա ուղղակի թքած ունեիր ու ինքդ էլ այդ կարծիքը ձևավորող էիր: Երբ թաց աչքերով կետերը ծիծաղելի էին թվում ու դառնում ծաղրելու առարկաներ: Երբ աչքերդ թաց էին` բայց միայն տանջող հարբուխից: Երբ մարդիկ հրեշտակի "աբադոկներով" էին շրջում ամենուր ու նայում իրար ինչպես պոտենցիալ թշնամի:
Ու երբ ոչինչ չկար, չկային հոմոլոգ թեմաները, չկային կեղծ հավատարիմները, չկային թեթևակի ընկերները ու լուռ ժպիտները:  Դանդա~ղ, շա~տ դանդաղ քայլում եմ, չեմ ուզում ոչ մեկի խանգարել, ուզում եմ միայն քայլել` դանդա~ղ, շա~տ դանդաղ, աչքերս փակել ու զգալ անձրևի սառնությունը, պատկերացնել դրան հետևող հարբուխային հետևանքները: Քայլել, դանդաղ քայլել, շա~տ դանդաղ
Ու թե որոշես դու էլ քայլել, դանդաղ քայլել,  շա~տ դանդաղ քայլել, միացրու խնդրում եմ երաժշտությունը, դաղդաղ, շա~տ դանդաղ երաժշտությունը..
Չմոռանաս լռել, կամ էլ խոսել լուռ, առանց ցավեցնելու, առանց աղմուկի
Երբ ոչինչ չկար,  կար ամեն ինչ, բացի..

Անզգայություն..

Զարթուցիչը հրամայում է բացել աչքերը, պոկվել տաքուկ տեղից ու արդեն սահմանված ծրագրով կատարել գործողությունները: Հըն, ոնց որ լավ օր է հա? Արևը աչքերի մեջ է ընկնում, հետո խորանում ու ջերմացնում ներսում ինչ-որ բան: Հաջորդ հայտանիշը, որ լավ օր է,  երկինքն է` կապույտ է, փայլում է:
 Ընկնում է, հարվածում ոտքը, կանգնում է, էլի ընկնում, այս անգամ չի կանգնում` մնում է ընկած ու հանձնվում: Դեռ քնած ուղեղով ու սրտով անցնում է տանը տիրող մթնշաղով: Քնած մարդիկ  թվում են միջնադարյան ֆիլմերի հերոսներ` մռայլ, խորհրդավոր, մտքում ինչ-որ գաղտնիք պահող:
Անցավ մի քանի րոպե.. Արևը արդեն բացատրել էր Նինային, որ մի քանի րոպեյով է այցելել նրան, որպեսզի օրվա առաջին վայրկյաններին ջերմացնի նրան: Նինան դժվարանում էր հրաժեշտ տալ արևին, նրա ջերմությանը: Սառը դող անցավ նրա մարմնով, որը պահպանվեց ամբողջ օրվա ընթացքում:  Ինչքան էլ փորձեց հիշել արևին, որբ իր կողքին էր, հանգիստ էր` չստացվեց: Մոռացել էր նրա ջերմությունը..
Դուրս եկավ: Տեսավ, որ արևը միայն իրեն չէ լքել, մի քիչ մեղմացավ ցավը: Քայլերը արագացան, որ էներգիա ինքն իր համար ապահովի, ջերմացնի իրեն սեփական ուժերով:
Հարվածում են, չի զգում: Շոյում են, չի զգում: Ընկնում է, չի զգում:  Վախենում է, չի զգում: Վտանգավոր է, չի զգում...
Է, վերջ է: Ցուրտ է, ոչ -մի բան էլ չեմ գրելու.. >_< 

Միասին միայնություն..

Նինա.. Լուկա.. 1 տարի նրանց անունները պտտվում էին պատմություններումս: Այս անգամ ևս նրանք են` Նինան ու Լուկան, բայց միասին: 
-Բարի գիշեր, անուշ երազներ
- Քաղցր երազներ..
Վերջին բառեր` միայն այսօրվա համար: Արդեն կիսաբաց աչքերով անջատում է համակարգիչը, որում դեռ մնացել էին բացված ծրագրերը, որոնք անավարտ էին մնացել: Դանդաղ, պարային, բայց միևնույն ժամանակ անփույթ շարժումներով անջատում է գիշերային հանգստությանը խանգարող բոլոր սարքերը, ազատվում առօրյա ճնշող հագուստից  ու անջատում լույսերը..Բայց դեռ մահճակալի մոտ չէ: Եվս մեկ փորձություն այս գիշերվա կեսին: Քնած-քնած առաջ է գնում, հարվածի ձայնը արձագանքում է գիշերային լռության գիրկն ընկած տան պատերից: Մի ձեռքով հարվածից դեռ ցավացող գլուխն է բռնել, մյուսով պատերն է շոշափում դեպի մահճակալը տանող ապահով ճանապարհը գտնելու համար: Ըհն.. Ոնց որ թե մոտենում է բաղձալի փափուկ տեղին: Վերջապեսս.. Աչքերը արդեն այն կիսաբաց վիճակից էլ անցան լրիվ ու ամուր փակված վիճակի: Աչքերը փակվեցին` մտածելու թեմաները բացվեցին..
-Ախր Նինա,գոնե մտածիր ինչ ես անում: Թիթեռնիկները ուղեղումդ երկար թռվռացին` այնինչ նրանց կյանքը մեկ օր էրր նախասահմանված այնտեղ: Անսովոր է չէ, որ չես մտածում
ու՞ր է նա, ի՞նչ է անում, երաժշտություն է լսում, թե` հեռուստացույց է նայում ու եթե երաժշտություն է լսում, ապա ի՞նչ ոճի` չէ-որ դու ոչինչ չգիտես նրա նախասիրությունների մասին: Չե՞ս մտածում: Ինչու՞ Գիտե՞ս: Ու ի՞նչ, այդ ամենը այլևս քեզ չի հետաքրքրու՞մ: Դե դե սպասում եմ պատասխանիդ, դու կարծես ապրում ես պահի թելադրանքով, ինչ նա կասի կանես, պահը չի գա` դու չես գործի: Սպասում եմ, պատասխանի'ր
- Հանգիստ: Պատասխանում եմ հիմա: Ոչ, ամենևին ոչ! Հիմա էլ է այդ ամենը ինձ հետաքրքրում ու ճիշտ է հիմա ես գիտեմ այդ հարցերի պատասխանները: Ու երևի հիմա դրանք ավելի շատ են հետաքրքրում, այնքան շատ, որ ուրիշ հարցերի ճնշում են ու արտահայտվելու տեղ չեն թողնում: Բայց միևնույն է, ոչինչ չի փոխվել: Ավելի ճիշտ փոխվել է, ամեն ինչ փոխվել է, որ խճճվել եմ իմ իսկ արարքների, ասվածքների ու մտքերի խառնաշփոթ կծիկում: Հեքիաթ.. հա հա, հենց հեքիաթ: Ինձ այս խճճված ու  անհանգիստ իրավիճակը հեքիաթ է թվում: Չգիտեմ այդ հեքիաթում բարին կհաղթի, թե չարը, բայց տատիկս միշտ ասում էր, որ բարին ամեն դեպքում հաղթում է: Ուզում եմ միայն բարին տեսնել այդ հեքիաթում, չար ու կեղտոտ ուժերը, պահերը թաքցնել ու անտեսել: Հեքիաթ` անմեղ, մաքուր զգացմունքներով, առանց չարիքի ու կեղտի, առանց ստի ու կեղծիքի (գիտեմ, որ դժվար բան եմ ուզում, բայց ինչ արած)
- Դու էլի երազում ես, Նինա, էլի երազում.. 
Ով էր խոսում Նինայի հետ?? Ով էր պատասխան պահանջում?? 
Նինայի ներքին ձայնն էր, գուցե խիղճ ասվածը կամ աջ ուսին ապրող հրեշտակ Նինան..

Կապույտ-կապույտ ..

Կապույտ-կապույտ երկինք, կապույտ-կապույտ լիճ: Կապույտ-կապույտ հոգիս խաղաղվեց.. Ուղեղումս պարող գույները դադարեցրին պարը. բնության գույներն ուրիշ երգ էին թելադրում: Աշնան կապույտն ուրիշ է, աշնան կապույտը բարի է, սիրում է, ժպտում է:
Հեռու եմ.. Անտեսանելի պիտակս չեք տեսնում` ձեր հոգին էլ է կապույտ: Կիլոմետր +1, կարոտ +1 (անցել է 2  ժամ)

 Ժպտում է, հեկեկում է, էլի ժպտում է, վերջը տեսնենք ինչ է ուզում եղանակը: (անցել է 5 ժամ):

Տըկ, տըկ, տըկ-տըկ.. Գնաց գնդիկը պատին պատնվեց, դարպասի գիրկն ընկավ: Միավորը ուրախացավ. 1-ով մեծանում է: Տըկ-տըկ (անցել է 2 օր) :

Փակվում են աչքերը, հոգնել են նույն դեմքերից: Փակվում են աչքեը, հարազատ են ուզում տեսնել նրանք: Բացվում են աչքերը, ջրի սառնությունն են զգում նրանք: Հովացել են աչքերը, երազ է թվում ամենը: (անցել է 1 օր 7 ժամ)

Կարմիր, թե սև: Ազնիվ, թե խաբեբա: Մատնող աչքեր, թե քողարկված սևություն: (անցել է 2 օր 11 ժամ)

Գծիկ 1, կիլոմետր +1, գծիկ +2...Զանգ.. ժպիտ..արցունք .. երազ.
Վերջ

Անկեղծ դիմում ..

Բարև, ես Լուկան եմ` իր շրջապատի կարծիքով մի անհասկանալի էակ: Վերջին մեկ տարվա ընթացքում ամեն ինչ փոխվեց իմ կյանքում: Ամեն ինչ   չնախատեսված ուղղությամբ գնաց, հունը փոխեց: Մեկ  տարի առաջ ապրող Լուկան  կանոններով և սկզբունքներով շարժվող մարդ էր, որը ինչ գնով էլ լիներ պիտի հասներ իր նպատակին: Ամեն ինչ նրա համար արվում էր թեթև ու հանգիստ: Իսկ հիմա, իսկ հիմա նա կախված էր ամեն ինչից ու ամենքից: Այն սուտ խոսքերը, որ նա ազատ է, անկախ ու թքած ունի ուրիշների կարծիքի վրա, ամեն անգամ խփում էր դիմացինի դեմքին ու հասկանում, որ դա շատ սովորական սուտ է, իր կողմից հորինված սուտ: Հետո տեսնում էր իր առջև կանգնած մի թույլ էակի, որը թեթև քամուց կօրորվի ու վայր կընկնի, կընկնի ու էլ բարձրանալ չի կարողանա` իրեն էր տեսնում հայելու մեջ: 
Պատճառ? Ինչն է պատճառը? Դա երևի միակ հարցն է, որին ես կարող եմ ազնիվ պատասխանել, որովհետև միակ հարցն է, որի պատասխանն ունեմ: Դա նա է, հա հա հենց Նա: Էլի Նան ու էլի մեղավոր Նան: Ես չեմ սպասում ոչնչի, ես դատարկ երազանքներով ու հույսերով լցված չեմ, ես հիմար չեմ, որ սպասեմ նրա մեկ արհամարհական "Բարև"-ի կամ սառը պատասխաններին: Ախր նա ոչինչ չի անում ու հենց դա է այդ ամենի պատճառը, հենց դա է` նրա անտարբերությունը: Իսկ գիտես ով է Նան? Երևի հիմա էլ դա չի հետաքրքրում քեզ, այնպես չէ? Բայց հիմա պետք է, ուղղակի պետք է ասեմ, որ ջուրը խմելիս չկանգնի դիմացը ու թողնի հոգիս հովանա ջրի սառնությամբ: Ու Նան դու ես, այո, անհասկացողի դիմակդ հանիր, դու ես այդ Նան, դու ես մեղավոր իմ այս վիճակի համար: Դու Նինա, դու..
Կկարդաս այս թուղքը ձեր գրասենյակ եկող աշխատանքի դիմումների մեջ: Տնօրենի հարցին որպես պատասխան, թե ինչ է այստեղ գրված, որ ուղիղ 1 ժամ է կարդում ես այս մի քանի տողը, դու ուղղակի կժպտաս: Գիտեմ, որ դա կլինի առաջին ակեղծ ժպիտը, որ կպարգևես ինձ, միայն թե ես դա չեմ տեսնի: Կպատկերացնեմ, կնկարեմ երազումս ու ..

Հոգեհանգիստ..

Քարացած դիակ, լացող աչքեր, սևազգեստ կանայք, ծխող տղամարդիկ...Ոչ!
Սա հոգեհանգիստ չէ մարդկային հոգու և կերպարանքի: Սա անցյալի հոգեհանգիստն է: Սա հրաժարական է իր իսկ անցյալից: Հրաժարական է հիմար մտքերից ու խոսքերից, հրաժարական անիմաստ արարքներից, որոնց տված արդյունքը էլի այդպիսի արարքներն են: Այլևս դրանց տակ չի լինի գրված Նինայի անունը: Նա հրաժարավում է դրանց հեղինակային իրավունքներից:
"Ես ազատ ե~մ: Ես այլևս այստեղ չունեմ որևէ պահող բան: Ոչ անչափահաս եմ, որ սահմանափակեն 18- լինելու համար: Թե այդ մեկ կամ երկու տարին ինչ են փոխելու: Չնայած ինչու չեն փոխելու: Հենց իրենք էին մեղավոր, որ ես հիմա ուրիշ եմ: Մեղավոր? Ո~չ, ամենևին ոչ: Ես շնորհակալ եմ նրանց: Այդ մեկ-երկու տարիները կապանքներից ու սահմաններից են ազատում, այդ մեկ-երկու տարին դու տեսնում ես, նկատում ես, վերլուծում ես ու, վերջիվերջո, փոխվում ես "
Նինան քայլում էր աշնանային գունափոխվել պատրաստվող տերևների ու քամու ուղեկցությամբ: Խոսում էր մե'կ բարձրաձայն, մե'կ մտքում` կախված մարդկանց առկայությունից, որովհետև գիտեր նրանց արձագանքները, երբ տեսնում են բարձրաձայն խոսացող մարդու: Ականջակալները փչացել էին ու ստիպված ինքն էլ շշուկով երգում արդեն երկար ժամանակ հիվանդություն դարձած երաժշտությունը: Այս լավատես մտքերը ստիպում էին, որ անցնող երեխաներին փոքրիկ ժպիտներ պարգևի ու զարմացած հայացքներից հետո հաստատի այն ևս մեկ ժպիտով:
Վերջին ժամանակներս ավելի հաճախ էր Նինան նմանվում քամելեոնի, բայց ոչ մաշկի կամ աչքերի գույնով: Նա ամբողջովին փոխվում էր, նրա ներքինն էր փոխվում, նրա աչքերի կայծն էր փոխակերպվում ագրեսիայի:
Իսկ հիմա նա ուղղակի ժպտում էր: Ժպտում էր, որովհետև մի քանի ամիս առաջ անհնարին թվացող ու անհասանելի առարկաները հիմա իրական էին, հիմա դա նրանց ազդեցությունը զգում էր սեփական մաշկի և նաև հոգու վրա:Անհավատալի էր նրա համար: Նախորդ օրը բաց վարդագույն կավիճով նկարում էր երազանքը իր  պատի վրա, իսկ հիմա դա իրականություն է, իրականություն է` իրական գույներով, հոտերով ու զգացմունքներով..

(Սկսեցիք  զարմացած կարդալ, թե ինչ պիտի ասի 16 տարեկան աղջիկը հոգեհանգստի մասին, բայց ահա տեսեք, որ վերջում ժպտում եք, ուղղակի անկեղծ  ժպտում ^_^ )

Հիասթափված մի դաս..

Լուսավոր մի կետ
Կնկարես դու
Լուսավոր մի կետ դեպի
Կգնաս դու:
Կվերցնես ձեռքը նրա,
Կբռնես ամուր:
Լուսավոր կետը կգնաք դուք..

* * *

Կետ N1 - լռություն
Կետ N2 - քայլ առաջ
Կետ N3 - հաջողություն
Կետ N4 - դու
Կետ N5 - քեզնից ավել
Կետ N6 - դուք
Կետ N7 - հիասթափություն
Կետ N8 - տաքություն
Կետ N9 - քայլ հետ
Կետ N10 - լռություն..



* * *

Հույսը վերջինն է մեռնում? Հույսը?

Իմ համար նա չի մեռնում, նա հավերժ է, հավերժ մի անկյունում սպասող: Հույսը սարդ է հոգու պատերով քայլող: Նա ճյուղավորվում է և կազմում իր "հույսիկների" սարդոստայնը: Հույսը կորստի մնացորդն է, հիասթափությանը հետևող զգացումը: Հույսը միտք է, միտք է, որ սա դեռ վերջը չէ, այլ սովորական STOP, դադար հաջորդ լույսից առաջ...

Դեռ մարդ..

Մարդիկ խրատում են, օրենքներ կարդում իրար գլխի, հետո օրենքներին չհետևելու դեպքում ծեծում են իրար ֆիզիկապես կամ հոգեկան ծեծով, լռում են, չեն հասկանում իրար, էլի են ծեծում.......... Եվ ինչու? Որպես մարդ ունեմ իմ կարծիքը, որպես մարդ կարող եմ արտահայտել այն ու էլի որպես մարդ չեմ պատրաստվում ենթարկվել կարծիքների ճնշմանը: Միջավայրում գործող տարբեր մարդանման էակների պատճառով  դեռ որպես մարդ պահպանվածները սկսում են փոխել իրենց: Իրենք էլ են դառնում մարդանման, այնինչ որոշ ժամանակ առաջ մարդ էին, անկախ ու առանց իրենց մարդ զգացող մարդանմաններից կախվածության: Եթե փոխում ես էությունդ, փոխում ես մտքերդ ու դառնում ավելի լուսավոր, բայց մնում ես մարդ` սովորական մարդ: Չես փորձում ամեն մեկի մեջ կեղտ գտնել, ամեն մեկի նվաստացնել ու հետո դրանից հաճույք ստանալ: Հասկանալի է, որ մարդանմանները դրանով ինքնահաստատվում են, դառնում ավելի մանկամիտ: Ինչու մանկամիտ? Որովհետև փոքրերն են, որ դեռ չեն հասկանում, թե ինչպես է ստացվում, որ դիմացինին հեշտությամբ գցում են ու ծաղրում:

Լուռ մտքեր մարդկանց մասին

Մտքերը միշտ էլ վտանգավոր են եղել իմ համար: Միշտ մտածելեմ զգույշ, որ հանկարծ չիրականանա, մենակ ես իմանամ իմ մտքերի մասին ու իրենց պահեմ իմ մեջ..Երևի այն ժամանակ շատ էի անիմաստ մտածում:
Մարդկանց մասին? մտքեր?
Մարդիկ կետեր են, մեծ բազմության մեջ մտնող կետեր: Կետը կարող ես ջնջել թղթի վրայից, կարող ես կողքը ավելացնել նոր կետեր ու նրանց հավաքել մի մեծ շրջանակի մեջ` նրանք կդառնան խումբ: Ես էլ եմ կետ, դու էլ.. Մենք չենք տարբերվում իրարից: Մենք հավասար շառավիղներով կետեր ենք, միայն թե կետերը լինում են դատարկ, լինում են լուսավոր, լինում են կիսով չափ լցված կամ էլ ուղղակի առանց սահմանների կետեր:
Ամեն կետի ինչպիսին լինելը որոշում են շրջապատող կետերը, որովհետև ինքը չի կարողանում կողքից տեսնել իր մեջ  կատարվելիքը:
Թուղթը դա աշխարհն է, որտեղ կետերը` այսինքն մարդիկ ապրում են: Ամեն կետ ունի իր նմանակը, որը իր վնասվելու դեպքում  միշտ օգնում է վերականգնվել: Այդ նմանին ասում են "կես կետ": Նմանը անփոխարինելի է ու միակը...

 

                                                                          

                                                                         

3 օր, 4 տառ. PLAY

Առաջին փուլ. Հայտը վերջին օրը ուղարկեցի: Ճիշտ է, առաջին օրվանից լրացրել էի, բայց,  ինչպես միշտ, վերջին օրն ես հիշում, որ 2 շաբաթ առաջ լրացրածդ հայտը դեռ չես ուղարկել, ու գցվում ես համակարգչի դիմաց, 2 վայրկյանում ուղարկում դեռ շա՜տ պաշտոնական թվացող փաստաթղթերը ու հանգիստ սրտով հեռանում համակարգչի դիմացից: 

Երկրորդ փուլ. Սպասում էի հաճելի, ուրախ ձայնով մեկի զանգին, որը կասի սպասված խոսքերը.«Շնորհավորում ենք, դուք անցել եք PLAY ծրագրի երկրորդ փուլ»: Աննան էր: Ճիշտ էլ հասկացել էի՝ ժպտերեսիկ, անմիջական ու հանգիստ: 

Հարցազրու՜յց. Արդեն այդ բառը լսելուց միայն ժպիտներ ու հավեսով մարդկանց եմ պատկերացնում: Ճիշտ է, միշտ չի այդպես լինում, բայց առաջին տպավորությունը դա է: Մտա դասասենյակ ու առաջինը, ում տեսա, անկեղծ ժպտացող Վիկան էր: Ես իրեն այդպես էլ հիշելու եմ միշտ. ճամբարային 3 օրերն էլ էլ ավելի ամրապնդեցին տպավորությունս: Հարցեր, որոնցից մի քանիսի վրայով թռանք, որովհետև ժամանակ չկար: Բայց այն հարցերը, որոնք տրվեցին, ճիշտ այն էր, ինչ ուզում էի: Նրանց ստեցծած մթնոլորտը ինձ ավելի էր ներշնչում, որ պիտի անկեղծ ու ազատ լինեմ, պիտի ասեմ այն, ինչ չեմ կարողանում ասել լարված ու ճնշված պահերին: Ու ասացի.. Հարցեր կային, որ այդ թեմաներով ես արդեն մտածել էի, մտքումս ծավալվել ու նաև գրել բլոգումս կամ ուղղակի թղթի վրա: Նույն անկեղծ ժպիտով էլ լքեցի ծանոթ դասասենյակը (առաջին դասարանում այդտեղ 1 օր դասի եմ եկել :D): Վստահ դուրս եկա, վստահ գնացի գյուղ, էլի վստահ սպասում էի զանգին՝ այս անգամ երրորդ, ճամբարային փուլի համար: Զանգ. Ուրախությամբ ասում են, որ, իհարկե, անցել ես: 

Երրորդ, ճամբարային փուլ. Ուրիշ էի... ուրիշ էր մթնոլորտը, ուրիշ էին մարդիկ: Ամեն մի ասված բառը ուղեղումս ենթարկվում էր մանրազնին վերլուծության: Բառեր, խորհուրդներ, կանոններ, "պիտի"-ներ. բոլորը խառնվել էր իրար: Մեկ-մեկ մտածում էի.«Ե՞ս: Առաջնո՞րդ: Հպարտությու՞ն: Ինչ-որ հեռու չե՞ն իրարից այս բառերը: Առաջնորդե՞մ մարդկանց: Ինչի՞ համար պետք էր լրացնել հայտը»: Սա առաջին օրն էր: 

Իմ նման էի, չկար ոչ մի պատնեշ, որ չթողներ 48 յուրահատուկ մարդու հետ ազատ շփվել: Չգիտեմ՝ ինչքանով դա ինձ հաջողվեց, բայց ճանաչելով ինքս ինձ՝ ասեմ, որ ես անկեղծ էի, ազատ ու չէի փորձում ձևերով առաջ գնալ: 

Ճաշարանի զրույցները, նոր ընկերները, որոնց ես անընդհատ ուսումնասիրում էի... Հետաքրքիր էր ուղղակի ամեն ինչ, ինչ կապված էր այդ մարդկանց հետ: Երկրորդ օրն էր, ինչքան հիշում եմ, առաջնորդ լինելու հիմնական կանոններից էինք խոսում, ու մի բան ինձ ավելի շատ մտածելու տեղ տվեց.«Առաջնորդը ինքնավստահ պիտի լինի, հպարտ»: Դա իմ համար խնդիր էր, որը սկսեցի լուծել արդեն հաջորդ դասի ժամանակ: Հռետորական արվեստ. ոչ ոք ինձ չէր ստիպել կամ ասել, որ գնամ խոսք ասեմ: Ես վերջինը, դանդաղ, անվստահ քայլերով գնացի, կանգնեցի ու սկսեցի խոսել: Ինչպես միշտ ցածր ձայնով, աչքերս գետնին էին նայում, հետո կամաց բարձրացան վերև ու երևի հաստատվեց eye contact-ը: 

Վերջացրի, նույն ձևով խելոք նստեցի տեղումս ու սկսեցի իմ սխալները իմ դիմաց դնել: Լավ պահ էր, երբ, սխալներդ հասկանալով, փորձում ես ուղղվել: Զարմացել էի իմ վրա, որ գրեցի անունս, հետո խոսեցի: Ու դրանից ավելի ոգևորվեցի, որ մեջս փոխվեց ինչ-որ բան: 

Խարույկը, պարերը, Տիգրանի կատակները, Վիկայի ժպիտը, Դավիթի (Պետրոսյան) բարի աչքերը, Լևոնի անեկդոտը, որ արդեն լսել էի, բայց էլի ծիծաղելի էր, Էդոյի անհասկանալի կատակները, ու այդպես շարունակ: Այնքան բան կա հիշելու, որ փորձում ես նշել, բառերի երկա՜ր շարք է ստացվում: 

Երգ, պար, խաղ, գույն, ժպիտ ... PLAY

Մենախոսություն..

Ամառ, ավելին՝ օգոստոսի վերջ:

-Ի՜ արդար չեք խաղու՜մ: Ես շուտ եմ գտել գաղտնաբառը, - նեղացած, բողոքող դեմքով հեռանում է Նինան խաղի թեժ պահին:
Բողոքող դեմքը միանգամից ձևափոխվում է: Քայլերը տանում են ծառերով շրջապատված օրորոցը: Գլուխը պարզում է արևին, ճնշվում է արևի կողմից, փակում է աչքերը ու թեթև ժպտում:
- Ինձ ոչինչ պետք չէ այս պահին: Ես հանգստանում եմ: Ոչինչ... Բայց մեկը պետք է: Ավելի ճիշտ՝ պետք չէ, ուղղակի կողքս միշտ նրա համար տեղ կա: Լավ կլիներ, որ դատարկությունը չլցներ այն: Դե հիմա... ես լրիվ հասկանում եմ, որ չի գա այդ ժամանակը, բայց մտածել ու նկատել այն դեռ կարելի է: Ինչու՞ չօգտվել...

Բարձրաձայն խոսում, քննարկում, որոշում էր Նինան՝ իր նման օդում բարակ մատներով ինչ-որ բաներ նկարելով: Ոչ այնքան մարդաշատ գյուղ, մարդիկ, որոնք նորություն (այս դեպքում հյուրը՝ Նինան) ուսումնասիրում են ու քննարկում:

-Սառը, չոր խոսքերդ հիմա հետաքրքիր չեն: Ես հանգստանում եմ նաև քեզնից: Չմտածես, թե դու ես իմ երջանկության ու հանգստի գրավականը: Առանց քեզ շատ լավ է, առանց այդ մի քանի մետրի, որ օգնում են քեզ չտեսնել ինձ:

Մտածում էր Նինան և պատմում էր բնությանը նրա մասին և, թե ինչ լավ է, երբ տարածությունը և ժամանակը դառնում են քո ընկերները:

Ներիր անհամարձակությունս..

-Կարոտել եմ նրան
-Գիտես որտե՞ղ է, ինչպե՞ս է
-Ոչ մի տեղեկություն չունեմ: Վերջին ոչինչ չասող խոսակցությունից անցել է մի քանի շաբաթ: Շատ սառն ու կոպիտ էր հետս խոսում:
-Լուկա, դու հասկանում եսէ ինչքան ես կախված Նինայից: Քո ամեն երկորդ բառը նրա մասին է: Ես արդեն հոգնել եմ քո սպասողական վիճակից:
-Հասկացիր ինձ եղբայր: Չգիտեմ ինչ է կատարվում հետս: Նա չունի ներկայիս աղջիկների համարյա անթերի գեղեցկությունը, նա նույնիսկ տգեղ է: Բայց նրա խառնված, անփույթ խոսելը, սահուն ձեռքի շարժումնեերը, որոնք նա անում է ինչ-որ բան պատմելիս կամ բացատրելուց: Նա..., չգիտեմ, չեմ հասկանում
-Լավ: Ես հոգնեցի քո Նինայի մասին խոսքերից:
Լուկան մնում է մենակ՝ անշունչ համակարգչի հետ: Սովորական տղան անգործ մնալուց հոգնում է ու սկսում գրել մոտավորապես 50 կամ 30 աղջկա միևնույն արտահայտությունը. "Բարև սիրուն աղջիկ, ոնց ես?": Իրականում "սիրուն" աղջիկը նկար չունի և միակ հուշող բանը դա անուն - ազգանունն է (օր. Նունուֆար Պողոսյան): 50, 30 -ից անծանոթ տղային պատասխանում է 10-ը կամ 5-ը և տղան սկսում է բարձրացնել իր ինքնագնահականը աղջիկներին "խոսացնելու" միջոցով: Դրան զուգահեռ բարձրանում է աղջիկների ինքնագնահատականը, քանզի ոմն անծանոթ տղան ինչ-որ անհայտ ուժերի օգնությամբ հասկացել է, թե ինչքան խելացի, սիրուն, պուպուշ, չքնաղ է ինքը ու որ այդ ոմն տղան ուզում է "մաքուրով" իր հետ ընկերություն անել (ուզող +1):
 ով Անցնենք Լուկայի անիմաստ զբաղմունքից: Նա արդեն չէր հիշում ժամը քանիսն է, ինչ պիտի անի այսօր ու կիսաբաց, կարմրած աչքերով նստել էր համակարգչի դիմաց:
3,2,1 .. Զանգ ...
-Ալո
-Ալո
-Ու՞մ եք ուզում
-Ոչ մեկի
-Նինա՞
-Այո՞
-Ո՞նց ես: Ի՞նչ ես անում
-ԼԱվ եմ: ՔԵզ չի հետաքրքրի
-Լավ, կներես: Ինչի՞ ես զանգել
-Ե՞ս Ա՜հ , կներես՝ մատս էր կպել
-Հա՜ (քմծիծաղով): Զարմացա՝ ինչի պիտի ինձ հիշեիր, ուր մնաց զանգեիր: Լավ, Ցտեսություն
-Հաջողություն, կներես...

Սև կետ..

Քայլում էր Նինան  դեղին քաղաքի  նոր ասֆալտած տաք փողոցներով: Մի քանի օր է, ինչ զգուշացնում են 12:00-ից մինչև 15:00 արևի տակ շատ չլինել: Հիմա 14:45 է:
 Անելու բան չկա..
-Ու՞մ ես սպասում
-Ոչ մեկի
Գլուխը  անտարբեր շրջում է ծանոթից ու շարունակում անհետաքրքիր ճանապարհը:
"Ինչի ես դու այդպիսին? Ինչի չես հասկանում ինձ? Ինչի է քո այդ չհասկանալը վնասում ինձ? Ինչի է ամենացավոտը լինում քեզ վերաբերվող հարցը? Ինչի եմ ես քեզնից կախված? "
Հարցեր, հարցեր, հարցեր... պտտվում են, բախվում իրար, տրորում անցնում, բայց միայն այդ խառնաշփոթով չի պրծնում: Հարցերը ծնում են որոշումներ, տաք, նոր "թխված" որոշումներ:
Դանդաղ, կտրուկ քայլերը գրավում են քայլող մարդկանց՝ հատկապես "ֆռֆռալու" դուրս եկած ժելեյոտված տղաների ուշադրությունը: Այդ քայլերը տանում են սև կետի, որից հետո կա կյանք, կա լույս ու կա հույս դեպի սպիտակ կետ:
"2 ժամ դեռ կա: Ի՞նչ պիտի անեմ: Կքայլեմ! Երկար ժամանակ է իմ հետ չեմ խոսել: Կարոտել եմ անիմաստ բանավեճներիս, որոնք հանգում են արցունքի մեկ կաթիլի: Կարող է քայլելիս մի զանգ գա ու ամեն ինչ փոխվի: Բայց դե ով պիտի զանգի ինձ: Հազիվ VivaCell-ն ու Orange-ը իրանց նամակներով զզվեցնեն: Ավելի լավ է մարդկանց ուսումնասիրեմ, գոնե ինձ կմոռանամ: Իրանք հետաքրքիր են: Մանավանդ, որ ժպտում են, հետո ժպիտը կամաց վերածվում է հիասթափված դեմքի, որը չստացավ, ինչ սպասում էր:", - խոսում էր Նինան իր հետ: Չկար մեկը այդ պահին, որը հասկանար կատարվելիքը, իսկ  եթե կար՝ չէր ցանկանա Նինայի հերթական "գլուխը կախ" շրջանում խոսել նրա հետ:
"Ձեզ թվում է՝ ես գերագույն հաճույք եմ ստանում հիասթափվելուց կամ մարդկանց վատ կողմերը ճանաչելուց: Այդպես չէ, ես ուղղակի նկատում եմ, ուղղակի ես այդպիսին եմ ու եթե ինձ սահմանափակում են, ես սկսում եմ սահմանափակողի վատ կողմերը նկատել, փնտրել, գուցե չգտնել:" ,- շարունակում է իր լավատես կողմին խոսք չտալ:
Կաթ? վայ չէ աչքից բաժանվելուց մի քանի վայրկյան հետո նա արդեն գոլորշիացել էր: Ամառ է, շոգ է, արցունքի կյանքը կարճ է, մի լացի, սենց, թե նենց չեն տեսնի: Մի քիչ տեղ կազատվի լցված սրտում, բայց ոչինչ հաջորդ պահին կհիշի դարդերը ու էլի կլցվի:
1 ժամ շա՜տ դանդաղ քայլերով հասավ պարապմունքի տեղը: Հետո շա՜տ դանդաղ քայլերով  իջավ նկուղային հարկ տանող աստիճանները: Վերջին աստիճանի վրա կանգ առավ ու նստեց: Կողքի դահլիճից լսվող ռոքային ծանր ու ճնշող հնչյունները դատարկում էին սև կետի պարունակությունը: Մանկության լուսանկարները, որոնք պայուսակի մի անկյունում միշտ գցած են լինում, դարձան ազատ տարածք պարունակությունը թափելու համար: Կանաչ, բարակ ծայրով բարակ գրիչը դարձավ միջոց: Սև կետի մասնիկները դասավորվում են, դառնում են իմաստակիր տառաշարքեր ու պատմություն դառնում լուսանկարի մյուս կողմում:

Հայելու ձգողական ուժը

Նախ բարև՜, բարև՜, բարև՜
Շա՜տ երկար դադարից հետո շարունակում եմ դիտարկումների շարքը: Հարազատ դարձած բլոգին թվում է, թե անտարբերության եմ մտանել, սակայն հաճելի զբաղվածությունը թույլ է տալիս միայն գիշերները գրել :D Ինչ անեմ, սկսում են դասերը ու երևի թե ուրախ կյանքը այդտեղ կավարտվի.: Բայց ուրախ-զվարթ, նաև զբաղված վիճակները շատ  հաճելի են նախկինում, կամ ժամանակավորապես "սուսիկ-փուսիկ" Հասմիկի համար: Լավ, վերջ անցանք բուն թեմային =>
Հայելի? այո այո, հայելին մեր ընկերն է, մեր զբոսընկերն է, մեր "դեփռեշընի" աղբյուրը, մեր զրուցակիցը և այսպես շարունակ: Բայց հայելին միայն տանը չէ, պատի վրա սիրուն տեղադրած կամ պայուսակի մեջ մի տեղ գցած: Ավելի շատ հանդիպում ենք "հայելի" ասվածին դրսում՝ աշխատանքի, սովորելու վայր, գործով ինչ-որ տեղ շտապելու ժամանակ և հատկապես ուղղակի զբոսնելուց: Դրանք խանութների, բանկերի, կազմակերպությունների ազատ ապակիներն են, որոնք օրվա ընթացքում, "ձեռքի հետ"  դառնում են մարդկանց հայելիները:
Ինչու ձգողական?  Այն ձգում է ամեն անգամ, թեկուզ ամեն օր նույն խանութի մոտով անցնում ես, բայց ամեն օր պիտի գլուխդ շրջես ու..
Ու ուսումնասիրես քեզ. կողքից, հետո քայլելիս: Հետո կամաց-կամաց սկսում ես փորձեր անել, քեզ մոդելի տեղ ես դնում ու էտ պահին հիշում ես, որ դասից արդեն 5 րոպե ուշացել ես: Ի՞նչ հայելի, ի՞նչ մոդել, ի՞նչ խորհրդատու..վազելով դասի! :D

Ու երբ արդեն քեզ տեսար կողքից, փորձեցիր՝ հետևից, հաջորդ անգամ նույն տեղով անցնում ես ուրիշ ձև, ուրիշ քայլերով ու ուրիշ շարժուձևով: Դա աղջիկների հերթական երևակայելու ձևերից մեկն է: Տղաների մոտ նկատվում է, բայց աղջիկները էլի հաղթեցին :DD
Մեքենա վարող աղջիկներ հայելի վարելու ժամանակ այդտեղ ամենակարևոր բանը չէ, կարելի է առաջ նայել, դեպի լուսավոր ու անվտանգ ապագան:
Դե ինչ, թերևս այսքանը (չգիտեմ, որ հեռուստատեսային հաղորդման ժամանակ եմ լսել այս  արտահայտությունը: Հնարավորա բոլորի :D): Բայց մի բան էլ ասեմ, որ չմոռանամ: Ամառ մի քիչ դանդաղ քայլի, հայելիների վրա էլ շատ ժամանակ ծախսի, քանզի ուզում եմ դու չվերջանաս, հասկացար? Դե վերջ, ասելիքս ասեցի: Ու էլի գիշեր.. ^_^

Մի կաթիլ ժպիտ..

Բողոքելու բան չունեմ, տոչորվելու առիթ նույնպես, որովհետև ամեն ինչ լավ է (թու-թու-թու:D ): Ու ինչքան լավ է այսպես: Գիտեք մի տարի առաջ մի գրառում արեցի ու գրելու ժամանակ մի երկու երազանք-նպատակ-ցանկություն ձգեցի: Մեկ տարի անց հանդիսավոր պայմաններում հայտարարում ե~մ. տեղ են հասե~լ: Ոչ ոք չէր հավատում ու երևի էլի չի հավատա, բայց իրոք ես ապշած եմ ու շա~տ ուրախ, որովհետև այն ամենը ինչ իրոք "от души" ցանկացել եմ, հիմա ինձ ժպիտ է պարգևում ու ստիպում տհաճ գործն էլ  ժպիտով ու առանց տրտնջալու արագ ավարտին հասցնել:
Շուրջս ակտիվություն է ու հաճելի ամառային մթնոլորտ: Մարդիկ երեկոները զբոսնում են, առանց շտապելու դեպի անավարտ դասերը, գործերը և այլնը: Սովորականից կարճ կամ երկար հագնված աղջիկներ, "որսի" դուրս եկած տղաներ, բոլորից անպակաս արևածաղիկ, որը ամեն "չռթոցի" հետ բաժանվում է երկու մասի ու արագ կերպով հայտնվում մարդկանց ոտքի տակ և վայրկյաններ հետո վերածվում շարքային կեղտի, որը գիշերը կմաքրեն բարի, բայց խեղճ մարդիկ: Փոքրիկների համար ուղղակի երջանկություն է ամառը: Նրանց մի մասը նստում է տանը համակարգչի դիմաց ու խաղում "զոմբիացնող" "մանկական" խաղեր, որոնց շնորհիվ դառնում են ագրեսիվ շրջապատող միջավայրի և մարդկանց հանդեպ: Մյուս խումբը ցեխից ու մոլախոտերից ճաշ ու դեղաթուրմեր պատրաստող երեխաներն են, ովքեր դուրս են իջնում ապրելու համար և իրենց տիկնիկ-երեխաների համար ճաշ պատրաստելու, այսինքն պատրաստվում են անել այդ ամենը իսկական սննդի և դեղաբույսեր հետ (անձնական փորձից եմ ասում):  Չմմոռանամ նշել, որ եկել է բրդի շրջանը: Բակերում գեղատեսիլ տեսարաններ են բացում բազմերանգ բրդերի կույտերը: Ամենաշատ հանդիպող տեսարանը. ձմերուկ, սեխ վաճառող կետերն են, որտեղ իրենց օրերն են գլորում տարբեր տարիքի տղաները (շատ են հանդիպում անչափահասներ):
Շա~տ եմ սիրում քեզ ամառ, բայց կարոտում եմ դպրոցը, քիմիայի զզվելի բանաձևերին ու մաթեմի գրավիչ վարժությունները :D Այսպես էլ է լինում բա: Վայելեք ուղղակի ամառվա յուրաքանչյուր պահը, բայց մի մոռացեք, որ դուք մարդ եք, որը կարիք ունի ուղեղի աշխատանքի և վերջնականապես մի թուլացեք: Փորձեք մի հետաքրքրություն գտնել ու երբ որ հարցնեն ոնց եք, չասեք "յոլա ենք գնում էլի", այլ ժպիտով պատասխանեք "լավ ենք, ապրեք", թեկուզ, որ դա այդպես չէ :Դ Ու երբ որ շատ այդպես ասեք, որոշ ժամանակ հետո կզգաք, որ իրոք կյանքը այդքան էլ մռայլ ու վատը չէ, երկիրս երկիր է (մեզ հույս տանք) ու միայն ծիծաղն ու ժպիտը կփրկեն աշխարհը, այլ ոչ թե փողը ու շքեղությունը:
Ոնց որ երազներն են կանչում` հուսամ հաճելի են: Չմոռանաք, որ տխրությունը իր հետ ընկերներին էլ է բերում, իսկ մենք նրանց չենք սիրում: Ավելի լավ է նա էլ չգա, միայն ժպիտ ժպիտ ու էլի ժպի~տ ^_^ :DDD