Խիտ անտառների ու ժայռերի սահուն հաջորդականությունը, լեռների մեջ փորված քարանձավները, որոնք հայոց պատմության զենքով ու կռիվներով լի շրջանների կենդանի, բնության տեսքով վկայություններն են, ստիպեցին հիշել իմ՝ առանց զենքի ու արյունի պատմությունը.. Հաշվիչի վրա արտածվող ու վայրկյանը մեկ ավելացող գումարի հաշվի թարմացումներին զուգահեռ աչքերիս առջև պատկերանում են այդ պատմության էջերը.. Այնտեղ ես էի, այնտեղ, կարծես թե, դու էիր, նրանք էին՝ կասկածով լի աչքերով կանգնած մեր առջև: Աչքերս փակել էի ու քամու հարվածները հաճելի ապտակներ էր հասցնում ու երաժշտության տակտի հետ միասին ժամանակի մեջ անցյալ էի տեղափոխվում, ափսոս՝ առաջ գնալ չէր ստացվում: Նույն այդ քամին էր, որ հավաքեց այն թրվռող մտքերը, հասկացումները, որ այսքան ժամանակ քաոսային շարժվում էին մտքերիս տոպրակում: Հավաքեց ու հասկացրեց, որ պատմության այդ էջերը լցված են աներևույթ լույսով, դեղին թիթեռնիկներով ու վարկով ժպիտներով:Հետաքրքիր զգացում է, գիտեք: Կարծես նոր ավարտածս գեղեցիկ պատմվածքը ստացել էր իր սպասված արդյունքը ու բավարարել էր ընթերցողի՝ իմ սպասելիքները: Ու դրան հաջորդում է բնական զգացողություն. կարդալ հաջորդ գիրքը՝ այդ նույն հեղինակի գրչին պատկանող: Հեղինակը, իմ մի քիչ աննորմալ պատկերացումներում այն նույն՝ ալեհեր, բարի աչքերով ծերուկն է, որը տարբեր կյանքեր է գրել ու նկարել: Ու չգիտես ինչի, այդ նույն պատկերացումներում ալեհեր պապիկը չի հասկանում հայերեն ու ինձ միշտ հետաքրքիր է լինում նրա հետ մտքերով փոխանակվել, քանի որ նրա նախադասությունները միշտ կազմված են լինում աշխարհի շատ ու շատ լեզուներով բառերից: Զարմանալին այն է, որ ես լրիվ հասկանում եմ այդ օտար լեզուներով արտահայտած մտքերը: Անցնում էի սպիտակ չղջիկներով լցված թունելով ու զրուցում սպիտակահեր ծերունու հետ: Նրան պատմեցի նոր առաջացած զգացողության ու կանխազգացողության մասին. նոր պատմության սկզբի կանխազգացման ու ազատության զգացման մասին: Նոր պատմություն? Հահ, դժվար թե: Բայց ծերուկը հաստատեց կանխազգացումներս, պատմեց, որ իր պատմության մեջ հերոսուհու լուսավոր մտքերի հետևում թաքնված էր լուսավոր մի պատմություն՝ լի դեղին կամ արդեն բաց կապույտ թիթեռնիկներով, բնության մաքուր մթնոլորտով ու արդարության ներկայիս համար տարօրինակ զգացողությամբ:
Ծերուկի հետ խոսակցությունը այնքան էր ընկղմել իր մեջ, որ չէի հասկացել, թե ինչպես էինք հասել անկանոն դասավորված, թափառական գետի խշշոցով լցված մի քաղաք: Մի քիչ շրջելուց հետո, հարազատության մի զգացում պատեց: Այս անկանոն դասավորված շենքերով, չգործող գործարաններով ու ավերակ դարձած շինություններով քաղաքը ինչ-որ բան է թաքցնում...
